Ayağında Donu Yok, Fesleğen İster (Takar) Başına atasözü, temel ihtiyaçlarını karşılayamadığı halde lüks ve gösteriş peşinde koşan insanları anlatır. Bu atasözü, maddi imkanları kısıtlı olmasına rağmen gereksiz şeylere para harcayan kişileri eleştirir.
Atasözünün anlamını açacak olursak:
- Ayağında donu yok: Temel bir ihtiyaç olan don giysisine bile sahip olmamak anlamına gelir.
- Fesleğen: Lüks ve gösterişli bir bitki olarak kabul edilir.
- İster (takar) başına: Sahip olmak istemek veya sahip olmak anlamına gelir.
Atasözünün bize verdiği mesajlar:
- Maddi imkanlarımızı öncelikle temel ihtiyaçlarımızı karşılamak için kullanmalıyız.
- Gösteriş peşinde koşmak yerine, ihtiyaçlarımıza öncelik vermeliyiz.
- Maddi imkanlarımız kısıtlıyken, lüks ve gereksiz şeylere para harcamamalıyız.
Atasözünün örnek kullanım:
- "Ayşe'nin maddi durumu pek iyi değil. Ama yine de pahalı kıyafetler ve aksesuarlar almaktan vazgeçmiyor. Ayağında donu yok, fesleğen ister başına."
- "Mehmet'in ailesi geçim sıkıntısı çekiyor. Ama o her gün dışarıda yemek yiyor ve pahalı kahve içiyor. Gerçekten çok ayıp."
Atasözünün eş anlamlıları:
- "Aç ayı yatağa sarılmaz."
- "Gereksiz yere parayı savurmak."
- "Ak koyun kara koyun derken, kazın postu kaybolur."
Atasözünün zıt anlamlıları:
- "İhtiyaç fazlası malı ihtiyaç sahiplerine vermek."
- "Tasarruf etmek."
- "Yarınki ekmeği bugünden düşünmek."