Büyük Rus şair Yevgeni Yevtuşenko Amerika'da öldü. Yevtuşenko seksen dört yaşındaydı. Babi Yar onun en bilindik şiiriydi. Yevtuşenko'yu seksenli yıllarda Bursa'da öğrenciyken tanıdım. Tanıdım derken şiirleriyle tanıdım. Şairleri şiirleriyle tanımak en güzel tanışma şeklidir. Her şairin ölümü beni yüz üstü şiire gömer. Şairler ölünce şiir üstü bırakırlar beni. Şairlerin ölümü alemin ölümü gibidir bende. Şair ölür şiir kalır yüreklerde. Güle güle büyük usta, Babi Yar'ın şairi. Umarım şiirlerle karşılanırsın.
Babi Yar Ukrayna'ın baş kenti Kiev'de hiç bir zaman unutulmayacak bir vahşete tanıklık yapmış, insanlığın bittiği yerin ismidir. 1941 yılında ikinci dünya harbi sırasında Kiev yakınlarında Babi Yar denilen yerde on binlerce Yahudi'nin Alman Nazi askerleri tarafından hunharca katledikleri bu utanca tanıklık yapmış yerin adıdır.
Şimdi Eski Mısır'da dolaşıyorum.
Çarmıha geriliyorum şimdi, ölüyorum,çivilerin bile izi var üstümde şimdi.
Yevtuşenko Babi Yarı yazdı. Babi Yarı ancak bir şair bu denli mükemmel yazabilirdi.
Kelimeler en güzel şairlerin ağzına yakışır. En güzel cümlelerde
şairlerin kalemine yakışır. Acıda, sevinçte en güzel şairlerin yüreğinde konaklar.
Kof adamlar suçluyor, yargılıyor beni.
Parmaklıklar ardındayım ansızın,
kıstırılmışım, tutulmuşum, sövmüşler bana;
Yevtuşenko'nun kaleminden dökülen bu cümleler Babi Yar vahşetine yazılmış olsa da aslında evrenseldirler. Zulüm insanlık tarihi boyunca hep aynı şekilde olmuştur. İsa'yı çarmıha geren Yahudiler bir gün Babi Yar'da İsa'nın mazlumluğunda katledileceklerini bilmelilerdi. Babi Yar neyse Ahmed Arif'in Otuz üç kurşunun hikayeside odur. İsrail'in Gazze'de adet edindiği tüm vahşetin, katliamların hikayeside aynıdır. Baba Esad'ın Hama'da, Oğul Esad'ın Halep'te, Saddam'ın Halepçe'de, Büyük şeytan ABD nin dünyanın her yerinde, Batılıların tarih boyunca Afrika'da, Arakan'da, Doğu Türkistan'da, Filistin'de, Kürdistan'da...kısacası dünyanın her yerinde zalimler hep aynı, mazlumlarda hep aynı olmuşlardır. Yevtuşenko'da, Ahmed Arif'de aynı duygularla şiir yazmışlardır.
Van'ın İran sınırında kaçağa giden otuz üç masum insanın katledilmesi de, Babi Yar'da katledilen binlerce masum Yahudi'nin de, Halep'te, Halepçe'de, Doğu Türkistan'da, Arakan'da, Gazze'de... yapılmış olan zulüm bütün şairlerin kaleminden aynı cümlelerle anlatılır. Şairlerin yürekleri hep şaircedir. Birbirlerinin aynıdır. Yevtuşenko neyse Ahmed Arif, Erdem Beyazıt, İsmet Özel, Lorka, Cahit Zarifoğlu, Necip Fazıl, Pablo Neruda, Attila İlhan, Sezai Karakoç, Erdal Çakır... aynıdırlar. Çünkü bütün şairler birbirine benzer. Zalimlere düşman, mazlumlara dostturlar.
Vurulmuşum,
Dağların kuytuluk bir boğazında
Vakitlerden bir sabah namazında
Yatarım
Kanlı, upuzun...
Evet Babi Yarda Alman Nazilerin katliamı da, Mustafa Muğlalı'nın katlettirdiği otuz üç Kürdün de, Çin'in katlettiği masum Türkistan'lının da da da hepsi şairlerin yüreğini aynı şekilde acıtır.
Babi Yar'ın şairi, koca yürekli insan, büyük usta, koca şair Yevtuşenko' yu kaybettik. Bütün şairlerin başı sağ olsun. Şair ölür şiir kalır hep yüreklerde. Şiir sağ olsun.
Selam, sevgi, dua...