Adıyaman’ın Kahta İlçesi’nde 2150 metre yüksekliğindeki Nemrut Dağı, anıtsal heykelleri ve benzersiz manzarası ile Helenistik Dönemin en görkemli kalıntılarından birisidir. Anıtsal heykeller doğu, batı ve kuzey teraslarına yayılmıştır. Doğu terası kutsal merkezdir ve bu nedenle en önemli heykel ve mimari kalıntılar burada bulunmaktadır. İyi korunmuş durumdaki dev heykeller kireçtaşı bloklarından yapılmıştır ve 8-10 metre yüksekliktedir. Varlığı bilinmekle beraber kral mezarı, henüz keşfedilememiştir.
Nemrut Dağı yamaçlarındaki olağanüstü güzellikteki anıtsal heykeller ve gizemini koruyan birçok şey Nemrut’ta sizleri bekliyor. Helenistik Dönemin bu görkemli kalıntıları, 2150 metre yükseklikte Nemrut’un Doğu, Batı ve Kuzey teraslarına yayılarak harikulade bir manzara oluşturur. Kommagene Kralı I. Antiochos’un tanrılara ve atalarına minnetini göstermek için kireç taşı bloklarından yaptırdığı iyi korunmuş 8-10 metrelik heykeller, 1987 yılında UNESCO Dünya Miras Listesi’ne alındı. Kommagene olarak anılan bölgede I. Mithradates tarafından kurulan bağımsız krallık, oğlu I. Antiochos (M.Ö. 62-32) döneminde önem kazandı.
Heykeller Helenistik, I. Antiochos’un, annesinin Hellen, babasının ise Pers soyundan gelmesinden dolayı Batı ve Doğu arasında köprü oldu. Kommagene Krallığı’nın tarihten silinmesiyle yaklaşık iki bin yıl boyunca yalnızlığa terk edildi. Müze-i Hümayun (İmparatorluk Müzesi) Müdürü Osman Hamdi Bey 1883’te bir ekiple Nemrut’ta çalıştı. 2. Dünya Savaşı’nın ardından Amerikalı arkeolog Theresa Goell ve Alman Karl Doerner; kazı, araştırma ve inceleme yaptı. Doğu ve Batı Terasları’nda Antiochos ile tanrı ve tanrıça heykellerinin yanı sıra aslan ve kartal heykelleri bulunur. Batı Terası’nda aslanlı bir horoskop yer alır. Güneşin doğuşunun izlendiği Doğu Terası kutsal merkez olduğu için en önemli heykel ve mimari kalıntılar buradadır. Yaklaşık 10 metrelik tahtlarda sıra halinde oturmuş kral ve tanrı heykellerinin yüzü güneşe doğru bakar.
Sırasıyla Kommagene Krallığı’nın gökyüzü hakimiyetini temsil eden koruyucu kartal ve yeryüzü hakimiyetini temsil eden koruyucu aslan, Kral I. Antiochos, Kommagene (Tyche), Zeus-Oromastes, Apollon- Mithras ve Herakles-Artagnes heykelleri yer alır. Tahtların arkasında Kral Antiochos’un 237 satırlık dini ve sosyal içerikli vasiyeti (Nomos) bulunur.
Terasın kuzey ve güneyinde Kommagene Krallığı’nın Pers soyuna ait krallarının kabartma stelleri bulunur. Heykellerin önünde ateş sunağı (Altar) ve yanında oturan aslan heykeli vardır. Batı ve Doğu teraslarını bağlayan 180 metrelik bir tören yolu olan Kuzey Terası’nda da tamamlanmamış stel ve kaideler vardır.
Nemrut’a hem Adıyaman hem de Malatya’dan gidilebilmektedir. Hafta sonu turların düzenlendiği Nemrut, binlerce misafiri ağırlıyor. Hafta sonu oldukça yoğun olan Nemrut’a yüzlerce kişi hem dev-anıtsal heykellerle fotoğraf çektirmek hem de güneşin batışını izlemek için geliyor.
Nemrut’u ziyaret edeceklerin Müze kartının olması önemli. Zirveye çıkmadan önce karşılaşma merkezinde alış veriş yağma imkanı bulunuyor. Nemrut’a çıkmadan önce yolculuk sonrası biraz dinlenmek size iyi gelecektir. Güneşin batışıyla birlikte zirvede hava oldukça soğumaktadır. Bu nedenle yanınızda sizi sıcak tutacak elbiselerin bulunması iyi olacaktır.
