1944'te sürgünle başlayan zorlu bir hayat hikayesi, Sovyet sisteminde yükseliş ve nihayet Çeçenistan'ın bağımsızlık mücadelesinde kahramanca bir direniş... Dudayev'in hikayesi, bağımsızlık ve özgürlük için verilen mücadelenin evrensel bir örneğidir.
Cevher Musayeviç Dudayev, 15 Şubat 1944'te Çeçenistan'ın Yalho köyünde dünyaya geldi. Fakat henüz 15 günlükken, Stalin'in emriyle tüm Çeçenler Orta Asya'ya sürgün edildi. Ailenin 13. çocuğu olan Dudayev, bu zorlu yolculuk sırasında birçok aile ferdini kaybetti. Aile, ancak 1957'de Çeçenistan'a geri dönebildi. Dudayev, yoksulluk ve zorluklarla dolu bir çocukluk geçirmesine rağmen eğitimine devam etti ve 1962 yılında Tambov Hava Harp Okulu'na girmeyi başardı.
1966'da Uzak Mesafe Uçakları Pilot ve Mühendis Yetiştirme Yüksek Okulu'ndan mezun olan Dudayev, Hava Kuvvetleri'nde hızla yükseldi. 1974 yılında Gagarin Hava Harp Akademisi'ni birinci sınıf pilot ve mühendis ünvanıyla tamamladı. Sovyetler Birliği'nin çeşitli bölgelerinde görev yaptı ve 1990 yılında Estonya Hava Savunma Komutanlığı'na atandı.
Sovyetler Birliği'nin dağılmasıyla birlikte Dudayev, Çeçenistan'ın bağımsızlık mücadelesine aktif olarak katıldı. 1991'de yapılan seçimlerde Çeçen İçkerya Cumhuriyeti'nin ilk cumhurbaşkanı seçildi. Dudayev'in liderliğinde Çeçenler, bağımsızlıklarını ilan ederek Rusya'dan kopmayı başardılar.
Bağımsızlığın ilanı, Rusya ile Çeçenistan arasında gerilimi tırmandırdı. 1994 yılında başlayan Birinci Çeçen Savaşı'nda Dudayev önderliğindeki Çeçen direnişçiler, Rus ordusuna karşı kahramanca bir mücadele verdiler. Savaş, iki yıl boyunca şiddetli çatışmalara sahne oldu ve sonunda Dudayev'in ölümüyle sona erdi.
Cevher Dudayev, 21 Nisan 1996'da Rus füze saldırısı sonucu hayatını kaybetti. Fakat ölümüyle bile Çeçen bağımsızlık hareketinin sembolü olmaya devam etti. Dudayev'in cesareti, kararlılığı ve karizmatik liderliği, onu Çeçen halkı tarafından bir kahraman olarak görmelerini sağladı. Günümüzde hala Grozni'de bir anıt mezar ve bir müze ile anılıyor.
Fotoğraf kaynakları: Kafkas Vakfı, Çeçen Vakfı
