İç Anadolu’nun yüksek kesimlerinde, özellikle Sivas ve Tokat’ta kendiliğinden yetişen vez meyvesi, son yıllarda sağlık yararlarıyla dikkat çekiyor. Şeker hastalığından soğuk algınlığına, böbrek hastalıklarından tansiyona kadar pek çok hastalığa iyi geldiği düşünülen bu meyve, doğal şifa arayanların ilgisini çekiyor.
Olgunlaşma Süreci
Vez meyvesi, olgunlaşmadan önce sarı veya turuncu renkte iken, dalından toplandıktan sonra kararması bekleniyor. Sivas'ta 30 yıldır pazarcılık yapan Ahmet Şarkışla, meyvenin tüketim sürecini şöyle anlatıyor: “Sivas’ta biz buna vez diyoruz, Tokat’ta ise üvez olarak biliniyor. Olgunlaşması için 10 ila 15 gün beklenmesi gerekiyor. Kararan meyveler alınıp tüketiliyor.” Ahmet Bey, bu meyvenin özellikle soğuk algınlığı, tansiyon ve bağırsak sağlığı üzerinde olumlu etkileri olduğuna da dikkat çekiyor.
Anılar ve Gelenekler
Pazara alışverişe gelen Şengül Mısırlıoğlu, vez meyvesinin ailelerinde nasıl yer bulduğuna dair güzel anılarını paylaşıyor: “Çocukluğumuzda meyveleri karanlık odalarda saklardık. Oradan alıp ailecek akşamları yerdik. Misafirlerimize de ikram ederdik. Büyüklerimiz bunun çok faydalı olduğunu söylerdi.”
Vez Meyvesinin Geleceği
Günümüzde genç neslin vez meyvesine olan ilgisi azalmış olsa da, bu meyvenin sağlık yararları ve geleneksel tüketim şekli, onu hala önemli kılıyor. Vez meyvesi, yalnızca bir meyve değil; aynı zamanda kültürel bir miras olarak da değerlendiriliyor. Şifalı özellikleri ve geçmişe dayanan hikayeleri ile vez meyvesi, doğanın sunduğu bir armağan olmaya devam ediyor.
Kış aylarında tezgahlarda yerini alan vez meyvesi, hem sağlığına önem verenler hem de geçmişe özlem duyanlar için vazgeçilmez bir seçenek olmaya aday.
