Kent kültürü, kent kimliği, kent belleği ve kente duyulan aidiyet kenti kent yapan unsurlardır. Şehrin görünümü ile diğer şehirlerden ayırmak, özgün kültürünü ve insanını tanımak zor değildir. Özgün kültürü olan şehirlerin başında gelen Malatya’da, kendine has dili, deyimleri ve atasözleriyle ön plana çıkmaktadır.
Malatya kültürüne ve tarihine ışık tutan çalışmalar yapan Atilla Kantarcı, Malatya yöresinde kullanılan özdeyiş ve atasözlerini derledi.
İşte Malatya’da çok kullanılan özdeyiş ve atasözleri:
“El atına binen tez iner,
Tok ağırlaması zordur,
Dertli söylegen olur,
El elin aynasıdır,
Yalanın binası olmaz,
El mi yaman bey mi yaman? İlle de el yaman,
Elden gelen öğün olmaz, o da vaktinde gelmez,
Dam yanarsa sıçan da içinde yanar,
Eline tambura kırığı geçmek,
Yılan eğilir bükülür, çıktığı deliği bilir,
Yara yalanırsa sağalır,
Yüce dağların başı dumanlı olur,
Yüz verdik Ali’ye, geldi sıçtı halıya,
Yılanın sevmediği ot, burnunun dibinde bitermiş,
Yerdeki yüzü kimse çiğnemez,
Yarasız yere kurt düşmez,
El gör ki eline çunasın (imrenmek), yer gör ki yerine çunasın,
Emanetin canı yufka olur,
Eceli gelen yılan yol üstüne çıkar,
Bekara karı boşamak kolaydır,
Eski telis yamalık tutmaz,
Eşeğini dövmeyen palanını döver,
Tilki deliğine sığmamış bir de kuyruğuna çalı bağlamış,
Eşeği yonca tarlasına bağlamışlar, nerede küllükte debelendiğim günler demiş,
Ev ev üstüne olmaz,
Fukaranın yüzü soğuk olur,
Gönül bir sırça köşktür taş atılmaz,
Gelininki duvak, evinki suvah,
Geceler gebedir ne doğuracağı belli olmaz.”
