Türkiye genelinde 12 Nisan’da etkili olan zirai don, Malatya ekonomisinin can damarı olan kayısıyı da olumsuz etkiledi. Yeni yeni büyüyen çağlarla dallarda yanarken üreticiden ihracatçıya kent olumsuz etkilendi.
Dünya kuru kayısı üretiminde yüzde 85 ile lider durumda bulunan Malatya’da nisan ayında meydana gelen zirai don sonrası kayısı fabrikaları da sessizliğe bürünürken bir yandan üretici diğer yandan da ihracatçı kara kara düşünmeye başladı.
Malatya Ticaret Borsası Başkanı Ramazan Özcan,
“12 Nisan gecesi Türkiye çok ciddi bir bölgesel zirai donla karşı karşıya kaldı. Malatya’da bu anlamda en büyük hasarı gören illerin başında geliyor. Kayısıda yüzde 100’e yakın bir hasarla karşı karşıya kaldık. Şu anda işletmelerimiz mevcuttaki ürünlerimizi düşük kapasiteyle tüketiciye ulaştırmak için mesaiye devam ediyor”
dedi.
“Malatya'da arpa ve buğday haricinde aslında bütün meyvelerimizi kaybettik” diyen Özcan, şunları söyledi:
“Genel anlamda da en büyük zararı kayısı görmüş oldu. Bu yıl yaş kayısı miktarının 700 bin tonu bulacağını tahmin ediyorduk. O gece yaşanan zirai dondan da biz ürünün yüzde 100'ünü kaybettik. Kuruda da 160 bin tona yakın bir zararımız söz konusu. Ekonomik anlamda da belki totalde genel değerlendirmelere baktığınız zaman 700-750 milyon dolara yakın bir zarar söz konusu Malatya açısından. Şu anda işletmelerimiz düşük kapasiteyle çalışmalarına devam ediyor. Şu anda ihracatçı özellikle ürün temininde bir sorun yaşıyor, zorluklarla karşı karşıya. Dolayısıyla ithalatçı da krizin farkında olduğu için çok sert bir fiyat makası değişikliği söz konusu. Dolayısıyla buna uyum sağlamak biraz zaman alıyor. İthalatçı krizi anlamaya çalışıyor, ihracatçı da bunu anlatmaya çalışıyor. Fiyatlardaki bu makas değişikliğini her iki taraf doğru analiz etmeye çalıştığı için henüz kayısı ihracatında çok sert bir dönüş yok.”
Özcan, yurt dışında pazar kayıplarının yaşanabileceğini ifade ederek,
“Şimdi kesinlikle biz bu işten ciddi anlamda etkileneceğiz. Yani bunu göz ardı edemeyiz. Yani Malatya, kayısı ihracatında pazar kayıpları yaşayabilir. Özellikle bu anlamda yurt dışı pazarlardaki o çok kıymetli alanlarda zayıflayabilir ama tabii nisan ayının ortalarına kadar gerçekleştirdiğimiz ihracat rakamlarıyla bizim nisan ayının ortalarından sonraki yapmamız gereken ihracat rakamlarında ciddi bir düşüş var. Yani biz nisan ayını totalde 6 bin 500-7 bin ton bandında kapatmamız gerekiyordu ama bu ayki ihracatımız 3 bin 500 tonda kaldı. Ürün fiyatlarında çok sert bir makas değişikliği yaşıyoruz. Fiyatların yüzde 100 oranında arttığını tahlil ediyoruz. Dolayısıyla bu ihracatta bir yavaşlama ve mutlaka bir gerilemeye de sebep olacaktır. Ama bunun ne kadar olacağını hep beraber zaman gösterecek. O zaman göreceğiz”
dedi.