BİRTEK-SEN Genel Başkanı Mehmet Türkmen'in açıkladığı Bölge Tekstil Raporu, sektördeki daralmanın faturasının, işçilere kesildiğini gösteriyor.
Patronların "Tekstil sektörü alarm veriyor" söylemine karşın, Malatya'daki verilerin farklı bir tablo çizdiğine dikkat çeken Türkmen; raporda Malatya'da işyeri sayısının 2024 Ocak'tan 2025 Haziran'a kadar 428'den 443'e yükseldiğini, ancak işçi sayısının aynı dönemde 21.057'den 18.867'ye düştüğünü belirtti. Bu düşüşe rağmen, şehrin tekstil ve hazır giyim ihracatı 2024'ün ilk altı ayına kıyasla 2025'in aynı döneminde 10.388.000 dolardan 11.154.000 dolara yükseldi. Türkmen, bu veriyi "Patronlar, daha az işçiyle daha fazla üretim yaptı" şeklinde yorumladı.
Aynı şekilde Gaziantep'te işyeri sayısı azalırken, ihracatta ciddi bir artış yaşanıyor. Bu durum, patronların daha az işçiyle daha fazla üretim yaptığını ve verimliliği artırarak kar marjlarını yükselttiğini gösteriyor. Raporda ayrıca, teşvik süresi dolan fabrikaların kapandığı, bazılarının ise üretim yapmadan yalnızca teşvik almak için kurulduğu belirtiliyor.
İşçiyi Mısır tehdidiyle dize getirme çabası!
Rapora göre, tekstil patronları, üretim maliyetlerinin düşük olduğu Mısır gibi ülkelere yatırım yapmayı, Türkiye'deki işçiler üzerinde bir tehdit unsuru olarak kullanıyor. "Fabrikayı Mısır'a taşırız" söylemiyle işçileri baskı altına alan patronlar, aynı zamanda Mısır ile Türkiye arasındaki ticaret hacmini 15 milyar dolara çıkarmayı hedefliyor. Raporda, Türkiye'de üretimlerine devam eden birçok büyük şirketin aynı zamanda Mısır'a yatırım yaptığına dikkat çekiliyor.
Patronların sık sık gündeme getirdiği bir diğer iddia ise, asgari ücretin dolar bazında yüksek olması nedeniyle küresel rekabette zorlandıkları yönünde. Ancak rapor, bu iddianın da gerçeği yansıtmadığını ortaya koyuyor. Asgari ücretin yıl içinde döviz kurundaki dalgalanmalarla eridiği ve patronların asgari ücret maliyetini abarttığı belirtiliyor. Öte yandan, bölgedeki birçok fabrikada asgari ücretin altında, sigortasız ve çocuk işçi çalıştırıldığı da raporda yer alan çarpıcı detaylar arasında.
Türkmen'in raporu, işsiz kalan işçilerin yararlanamadığı İşsizlik Fonu'nun, patronlara teşvik olarak aktarıldığını da gözler önüne seriyor. Fonun asıl amacının dışında kullanıldığı belirtilen raporda, işsizlere ödenen tutarın patronlara verilen teşviklerin çok altında olduğu vurgulanıyor. Maliye Bakanlığı'nın, vergisel teşvikler ve KDV iadeleriyle patronlara devasa destekler sağlamayı planladığı da rapordaki diğer önemli bir nokta.
Acı reçete yine İŞÇİYE!
BİRTEK-SEN raporu, tekstil sektöründeki daralmanın bir krizden ziyade, patronların daha fazla kar elde etmek için kullandığı bir fırsata dönüştüğünü ortaya koyuyor. Devletin sağladığı cömert teşvik ve desteklere rağmen, patronların talepleri bitmiyor. Bu süreçte en büyük bedeli ödeyen ise, düşük ücretlere, ağır çalışma koşullarına ve işten atılma tehdidine maruz kalan on binlerce tekstil işçisi oluyor.
