Nisan ayında Malatya’yı da ciddi anlamda etkileyen zirai don sonrası ağaçlarda kayısı kalmadı. Yüzde 100’e yakın ürün kaybı yaşayan kentte üreticisinden tüccarına, ihracatçısından esnafına herkes kara kara düşünmeye başladı.
Yaşadığı krizi fırsata çevirmeye çalışan Malatya’da, bu sezon ürün alınamayacak olması yurt dışında pazar kaybetme tehlikesini ortaya çıkarırken bir yandan da ihracatçılar ellerinde malları ihraç etmeyi sürdürüyor.
Krizin etkilerini yaşamaya başlayan Malatya, mayıs ayında 3 bin 697 ton kuru kayısı ihracatı gerçekleştirildi. Bu ihracat karşılığında 21 milyon 871 bin dolar gelir elde edildi.
2024 yılının mayıs ayında 4 bin 767 ton kuru kayısı ihracatı gerçekleştiren Malatya, 29 milyon 342 bin dolar gelir sağlamıştı.
Malatya, ‘sezon’ diye adlandırılan 1 Ağustos 2024-31 Mayıs 2025 tarihleri arasında ise 69 bin 335 ton kuru kayısı ihracatı karşılığında 337 milyon 924 bin dolar gelir elde etti. Malatya bir önceki sezon (1 Ağustos 2023-31 Mayıs 2024) ise 60 bin 185 ton kuru kayısı ihracatı karşılığında 361 milyon 337 bin dolar gelir sağlamıştı.
"Mayıs ayı ihracatı beklediğimiz gibi gerçekleşti"
Malatya Ticaret Borsası (MTB) Başkanı Ramazan Özcan, mayıs ayı ihracatının tahmin ettikleri gibi gerçekleştiğini belirtti.
12 Nisan gecesi meydana gelen zirai don felaketinden sonra sektörel anlamda hem ihracatçı hem de ithalatçı açısından konuyu anlama, tahlil etme ve devamında süreci yönetme döneminin başladığını ifade eden Özcan,
“Nisan ayında bunu yaşadık. Şu anda da mayıs ayı da aynı dönem. Daha çok yeni satışlardan ziyade daha önceki yapmış olduğumuz satışların kontratları mayıs ayında gerçekleşti. Bununla beraberde zirai donda yaşanan yüzde 100’e yakın ürün kaybıyla beraberde şekillenen yeni fiyatlardan kısmi birtakım satışlar yapılıyor. Geçmişte yapılan satışların teslimatları ve kontratlarıyla beraber yeni satışlarla da mayıs ayında 3 bin 697 ton kuru kayısı ihracatı gerçekleştirmiş olduk. Bununla beraberde 21 milyon 871 bin dolar gelir elde etmiş olduk”
dedi.
"Avrupa kalitesiz kayısıya asla tamah etmez ve yönelmez"
“Pazar kayıplarını şimdiden tahlil etmek çok zor, biraz zamana ihtiyacımız var” diyen Özcan, şunları söyledi:
“Hala ithalatçı firmalar, alıcılarımız Malatya ve Türkiye’de gerçekleşen zirai donu tahlil etmeye çalışıyorlar. Dolayısıyla burada yeni pazarlar arama, farklı ürünlerde kalitesi düşükte olsa kuru kayısı temin etmek için bir gayret söz konusu olur mu bunu zamanla göreceğiz ama genel hatlarıyla baktığımızda Avrupa’da çok pazar kaybına uğrayacağımızı düşünmüyoruz. Malatya Kayısısı, Avrupa Birliği Coğrafi İşaretli bir ürün. Fiyatlar çok sert makas değiştirdi, bu fiyatlara da mutlaka Avrupa’da bizim kendimize göre bir tüketici kitlemiz var, onlar Malatya kayısısından vazgeçmezler. Pazar kayıplarıyla ilgili çok fazla endişe ederek, kaygı duyarak, korkak davranarak hareket etmek doğru değil. Onun için biz mevcutta stoklardaki ürünlerimizle Avrupa’daki alıcılarımızı mutlaka Malatya kayısısından mahrum bırakmayacağız. Bütün amacımız; miktarını bilmiyoruz ama mevcutta stoklarda kalan ürünü, gittiği yere kadar yeni mahsul çıkana kadar Avrupa pazarlarından çekilmeye niyetimiz yok. Mutlaka tüketici kitleleri arzu ettiği sürece elimizdeki mevcut stoklarla onları 2026 yılı mahsulüne kadar Malatya kayısısında kalmaları hususunda elimizden geleni yapacağız. Avrupa bizim için çok önemli bir pazar. Avrupa kalitesiz kayısıya asla tamah etmez ve yönelmez. Burada bizler satıcılar, onlarda alıcılar olarak birlikte paydaş olmaya devam edeceğiz. Avrupa’yı asla Malatya kayısısından mahrum bırakmayacağız.”
