Birleşmiş Milletler’in yeni raporu, toplumsal cinsiyet eşitliğinde geri adım atıldığını ortaya çıkardı. 2030’da 351 milyon kadın ve kız çocuğu aşırı yoksulluk içinde olacak. Çatışmalar, iklim krizi ve teknolojik dönüşüm eşitsizliği derinleştiriyor; 676 milyon kadın ölümcül çatışmaların yakınında yaşıyor.
Rapora göre, çatışmalar kadın ve kız çocukları için giderek daha ölümcül hâle geliyor. 676 milyon kişi ölümcül çatışmaların yakınında yaşıyor, bu rakam 1990’lardan beri en yüksek seviye. Ekonomik krizler, iklim değişikliği ve teknolojik dönüşüm ise mevcut eşitsizlikleri derinleştiriyor; 2050’ye kadar 158 milyon kadın yoksulluğa itilebilir ve yapay zekâ kadınların işlerini erkeklerden daha fazla tehdit edebilir. Ayrıca 2024 yılında 64 milyondan fazla kadın gıda güvencesinden yoksundu, erkeklerden daha fazla risk altında bulunuyordu.
Ancak rapor tamamen karamsar değil. Uzmanlar, toplumsal cinsiyet eşitliğine yapılacak stratejik yatırımların hem insan hayatını hem de ekonomiyi dönüştürebileceğini vurguluyor. Dijital uçurum kapatılırsa 2050’ye kadar 30 milyon kadın yoksulluktan kurtulabilir, 42 milyon kişi gıda güvencesine kavuşabilir, ve dünya ekonomisi trilyonlarca dolar kazanabilir. Bakım, eğitim, yeşil ekonomi ve sosyal korumaya odaklanan kapsamlı adımlar hızlandırılırsa, 2050’ye kadar 110 milyon kadın yoksulluktan çıkabilir ve 342 trilyon dolarlık ekonomik getiri sağlanabilir.
Raporda yatırımların somut sonuçları da dikkat çekiyor. Kız çocuklarının okulu tamamlama olasılığı arttı, anne ölümleri 2000–2023 arasında %40 azaldı, ve son beş yılda 99 yeni veya iyileştirilmiş yasa kadın haklarını güçlendirdi. Yasalar, politikalar ve kapsamlı önlemler uygulayan ülkelerde ise yakın partner şiddeti oranları 2,5 kat daha düşük. Kadınların iklim müzakerelerindeki liderliği de son on yılda iki katından fazla arttı; 2015’te 10’da 1’in altında olan temsil oranı, 2024’te neredeyse 4’te 1 seviyesine yükseldi.
UN Women İcra Direktörü Sima Bahous, “Toplumsal cinsiyet eşitliğine yapılan yatırımlar sadece kadınları değil, toplumları ve ekonomileri de dönüştürüyor.” dedi ve liderleri kadın hakları için acil adım atmaya çağırdı.
BM Ekonomik ve Sosyal İşler Dairesi Genel Sekreter Yardımcısı Li Junhua ise, “2030’a sadece beş yıl kaldı. Eşitlik sağlanmazsa bedeli çok ağır olacak.” uyarısında bulundu.
