Cuma, İslam'da haftanın en önemli günü olup, Müslümanlar için bir bayram niteliğindedir. Cuma günü, toplu ibadetlerin yapıldığı, müminlerin bir araya geldiği ve Allah'ın zikrine yöneldiği bir gündür.
Cuma suresinde Allah, "Ey iman edenler! Cuma günü namaz için çağrı yapıldığı zaman, hemen Allah'ın zikrine koşun ve alışverişi bırakın. Eğer bilirseniz bu, sizin için daha hayırlıdır." (Cuma Suresi, 9) buyurarak bu günü özel kılmıştır.
Peygamber Efendimiz (s.a.s.) de Cuma gününün fazileti hakkında birçok hadiste açıklamalarda bulunmuştur.
Bir hadis-i şerifte, "Üzerine güneşin doğduğu en hayırlı gün cuma günüdür; Âdem o gün yaratılmış, o gün cennete girmiş ve o gün cennetten çıkarılmıştır. Kıyamet de cuma günü kopacaktır." (Müslim, Cuma, 18) buyurulmuştur. Bu hadis, Cuma gününün yaratılış ve ahiret açısından taşıdığı önemi vurgular.
Cuma Günü İbadetleri
Müslümanlar Cuma günü ibadetlerine hazırlık olarak perşembe akşamından itibaren gusül abdesti alır, temiz kıyafetler giyer ve güzel koku sürerler. Peygamber Efendimiz, "Cumaya gelmek isteyen kimse boy abdesti alsın." (Müslim, Cuma, 2) buyurarak bu ibadetlerin önemini belirtmiştir. Cuma günü camilerde toplanan Müslümanlar, cemaatle birlikte Cuma namazını eda ederler.
Cuma Gününün Anlamı
Cuma kelimesi Arapça "cem" kökünden türemiş olup, "toplamak, bir araya getirmek" anlamına gelir. Müslümanların toplu olarak Cuma namazı kılmak üzere bir araya gelmelerinden dolayı bu gün, İslam'da Cuma olarak adlandırılmıştır. İslam'dan önce bu gün, Araplar arasında "arube" olarak bilinirdi. Ancak İslam ile birlikte bu gün, Müslümanların toplantı günü olması sebebiyle Cuma olarak anılmaya başlamıştır.
Cuma Günü ile İlgili Hadis-i Şerifler
Cuma gününün fazileti hakkında pek çok hadis bulunmaktadır. Resûlullah (s.a.v) bir hadisinde şöyle buyurmuştur: "Günlerinizin en faziletlisi cuma günüdür. Bu sebeple o gün bana çokca salâtü selâm getiriniz; zira sizin salâtü selamlarınız bana sunulur." (Evs İbni Evs (r.a))
Başka bir hadisinde ise, "Bir kimse güzelce abdest alarak cuma namazına gelir, hutbeyi ses çıkarmadan dinlerse, iki cuma arasındaki ve fazla olarak üç günlük daha günahları bağışlanır." (Ebû Hüreyre (r.a)) buyurulmuştur.
Cuma namazına katılmak, hem ibadet açısından sevap kazanmak hem de toplumsal birlikteliği güçlendirmek adına önemli bir ibadettir. Peygamberimiz, "Bir kimse cuma günü boy abdesti alarak elinden geldiğince temizlenir... sonra Allah Teâlâ'nın kendisine takdir ettiği kadar namaz kılar, daha sonra sesini çıkarmadan imamı dinlerse, o cumadan öteki cumaya kadar olan günahları bağışlanır." buyurmuştur.
Cuma, İslam'da ibadet, birlik ve toplumsal dayanışma açısından büyük bir öneme sahiptir. Haftalık ibadetlerin toplu olarak yapıldığı, Allah'a yönelme ve manevi arınma günü olan Cuma, Müslümanlar için bir bayram niteliği taşımaktadır. Bu sebeple Cuma gününe hazırlık ve o gün ifa edilen ibadetler, hem dünyevi hem uhrevi olarak Müslümanların hayatında mühim bir yer tutar
