Uzmanlar, özellikle son günlerde yaşanan depremlerin ardından vatandaşlara önemli uyarılarda bulunarak, deprem anında doğru ve yanlış davranışların hayati sonuçlar doğurabileceğine dikkat çekti.
Deprem Anında İlk Kural: Sakin Kalın ve Durumu Değerlendirin
Depremin ilk saniyelerinde paniğe kapılmak doğal olsa da, kontrolsüz hareketler ciddi yaralanmalara yol açabiliyor. Bu nedenle ilk adımın sakinlik olduğunu vurgulayan uzmanlar, çevrenin hızla değerlendirilmesi gerektiğini belirtiyor.
"Çök – Kapan – Tutun" Hayat Kurtarıyor
Deprem sırasında uygulanması gereken en etkili yöntemlerden biri olan “Çök, Kapan, Tutun” kuralı, vatandaşların güvenliğini sağlamak açısından büyük önem taşıyor. Yere çökerek baş ve boyun bölgesinin korunması, ardından sağlam bir eşya tutularak sarsıntının geçmesinin beklenmesi öneriliyor. Bu sırada cam eşyalardan, pencerelerden ve devrilme ihtimali bulunan mobilyalardan uzak durulması gerekiyor.
Güvenli Noktaları Doğru Seçin
Ev içinde iç duvar kenarları, kolon dipleri ve sağlam mobilyaların yanlarında oluşan yaşam üçgenlerinin en güvenli alanlar olduğunu belirten yetkililer, kapı eşiklerinin ise artık güvenli kabul edilmediğini hatırlattı. Deprem sırasında asansör kullanılmaması gerektiği de vurgulandı.
Açık Alandaysanız Uzak Durmanız Gerekenler Var
Depreme dışarıda yakalananların, binalardan, ağaçlardan, elektrik direklerinden ve üst geçitlerden uzak durması gerekiyor. Açık bir alanda çömelerek dengenin korunması gerektiği ifade edilirken, kalabalık ortamlarda paniğin zincirleme tehlikelere yol açabileceği belirtildi.
Araç Kullanırken Deprem Olursa Ne Yapmalı?
Deprem sırasında araç kullanan sürücülere de uyarı geldi. Direksiyonun sıkıca tutulması ve aracın kontrollü bir şekilde yolun sağına çekilerek durdurulması gerektiği bildirildi. Alt geçit, köprü ya da yüksek yapıların altından uzak durulması, araç içinde kalmanın genellikle daha güvenli olduğu kaydedildi.
Bina İçindeyken Yapılmaması Gerekenler
Uzmanların altını çizdiği bazı kritik hatalar ise şöyle sıralanıyor:
Merdivenlere veya çıkışlara yönelmek, ciddi düşme ve yaralanma riskleri taşır.
Balkona çıkmak ya da pencereden atlamak kesinlikle önerilmez.
Asansör kullanımı, elektrik kesintisi ve sıkışma riski nedeniyle tehlikelidir.
Elektrik düğmelerine dokunmak ya da çakmak ve kibrit kullanmak, olası gaz sızıntılarında yangın ya da patlamaya yol açabilir.
Telefon hatları yalnızca acil durumlar için kullanılmalıdır.
Deprem Sonrası Yapılması Gerekenler
Depremin ardından binayı terk etmeden önce elektrik, su ve gaz vanalarının kapatılması, soba ve ısıtıcıların devre dışı bırakılması gerektiği ifade edildi. Cam kırıkları ve tehlike oluşturabilecek eşyaların bulunduğu alanlardan uzak durulması, yalnızca gerekli eşyalarla hızlı ancak kontrollü şekilde tahliye yapılması gerektiği bildirildi.
Uzmanlar, deprem sonrasında yaşanabilecek artçı sarsıntılar, yangınlar ve gaz kaçakları gibi risklere karşı hazırlıklı olunması gerektiğini belirterek, her evde mutlaka bir acil durum çantası bulundurulması çağrısında bulundu. Aile bireylerinin önceden toplanma alanlarını ve tahliye güzergâhlarını bilmesi gerektiği de vurgulandı.
Yetkililer, “Deprem bir doğa olayıdır. Panik değil, plan kurtarır. Bilinçli davranmak hem kendi hayatınızı hem de sevdiklerinizin hayatını kurtarabilir” uyarısında bulundu.
