Uyumak sadece dinlenmek değil, vücudu yenilemek için de hayati önem taşıyor. Ancak çoğu kişi farkında olmadan bu sürece zarar veriyor. Eğer gece 23:00’ten sonra uykuya dalmayı alışkanlık haline getirdiyseniz, bağışıklık sisteminizden ruh halinize kadar birçok sistem olumsuz etkileniyor olabilir. Uzmanlara göre bu saatten sonra uyumaya başlamak, hem melatonin üretimini engelliyor hem de kronik hastalık riskini artırıyor. Peki, ideal uyku saati ne olmalı?
Geceleri uykuya dalmakta zorlananlar ya da geç saatte yatağa gitmeyi alışkanlık haline getirenler dikkat! Uyku saatlerinin sağlık üzerindeki etkilerine ilişkin yapılan yeni araştırmalar, ‘uyumak için en kötü saat’i ortaya koydu. Eğer uyuma ve uyanma saatlerinizde bir düzen varsa sorun yaşamayabilirsiniz. Ancak özellikle gece 23:00'ten sonra uyumaya başlamak, vücudun biyolojik ritmini alt üst ederek ciddi sağlık problemlerine yol açabiliyor.
MELATONİN ÜRETİMİ SEKTEYE UĞRUYOR
Uyku uzmanlarına göre insan bedeni, güneşin doğuşu ve batışına göre şekillenen bir biyolojik saate sahip. Bu içsel saat, genellikle 21:00 – 23:00 arası melatonin hormonu salgılamaya başlıyor. Melatonin, vücudu uykuya hazırlayan en önemli hormonlardan biri. Ancak 23:00’ten sonra uyumak, bu hormonun salgılanmasını baskılayabiliyor. Uzun vadede bu durum, bağışıklık sisteminde zayıflamaya, depresyona eğilime ve kalp sağlığında bozulmaya neden olabiliyor.
KRONİK HASTALIK RİSKİ ARTIYOR
İngiltere’de yapılan geniş çaplı bir çalışmada, düzenli olarak gece yarısından sonra uyuyan bireylerin, tip 2 diyabet, obezite ve hipertansiyon gibi kronik hastalıklara daha yatkın olduğu saptandı. Uzmanlar, vücudun en derin ve onarıcı uykusunun genellikle gece 00:00'dan önce başladığını belirtiyor. Bu zaman diliminde uykuda olmak, hücre yenilenmesi, beyin dinlenmesi ve hormon dengesi açısından hayati önem taşıyor.
GECE KUŞLARI RİSK ALTINDA
Özellikle gençler arasında yaygınlaşan “gece kuşluğu” alışkanlığı, uzun vadede ciddi uykusuzluk problemlerini ve gündüz yorgunluğunu beraberinde getiriyor. Uyku hijyeninin bozulması, hem zihinsel hem de fiziksel performansı düşürüyor.
Peki ne yapılmalı?
Her gün aynı saatte yatağa gitmeye çalışın.
Uyumadan en az 1 saat önce ekranlardan (telefon, tablet, TV) uzaklaşın.
Karanlık ve sessiz bir ortamda uyuyun.
Kafein tüketimini öğleden sonra sınırlayın.
Uyumadan hemen önce ağır yemeklerden kaçının.
Uzmanlar, ideal uyku saatlerinin 22:00 – 06:00 arası olduğunu vurguluyor. Özellikle 23:00 sonrası yatağa gitmeyi alışkanlık haline getirenlerin, uyku düzenlerini gözden geçirmelerinde fayda var. Aksi takdirde hem enerji seviyelerinde azalma hem de uzun vadede sağlık sorunları kaçınılmaz olabilir.
