1900’lü yıllarda önemli bir halk sağlığı olan Trahom körlükle sonuçlanabiliyor. Günümüzde Trahoma pek rastlanmasa da geçmişte Malatya ve Adıyaman’da çok yaygın görülen bir göz hastalığı olmuştur. Trahom hastalığı Adıyaman’da o kadar yaygınlaşmıştır ki bunun üstüne Adıyaman’a ‘Körler Memleketi’ adı verilir.
Prof. Dr. Sevilay Özer’in ‘Türkiye'de Trahomla Mücadele’ makalesinde Malatya ve Adıyaman için şu ifadelere yer veriyor:
‘Sıhhat ve İçtimai Muavenet Vekâleti, çeşitli hastanelerden gelen bilgilerin yanı sıra Dr. Vefik Bulat ile Prof. Gözcü’nün raporlarına dayanarak 1925 yılında trahomun yoğun olarak görüldüğü Malatya ve Adıyaman’da trahoma karşı mücadeleyi başlatmıştır. Körler Memleketi olarak da bilinen Adıyaman’da 20 yataklı bir hastane ile bir dispanser ve yine Malatya’da da 10 yataklı bir hastane ile dispanser açılmıştır. 1930 yılında Besni ve Kilis ilçeleriyle Gaziantep ilinde açılan trahom hastane ve dispanserleri ile mücadele ağı genişletilmeye çalışılmıştır. 1930 yılında Adana’da 40 yataklı bir trahom hastanesi35, 1933’de eski teşkilata ilaveten Urfa merkezde 15, Maraş ve Siverek’te 10 yataklı birer dispanser ve hastane ile Gaziantep, Besni, Kilis, Malatya, Urfa ve Siverek’te oluşturulan birer seyyar teşkilat mücadeleye dâhil edilmiştir’
TRAHOM HASTALIĞI NEDİR?
Günümüzde artık görülmeyen trahom hastalığı, göz kapaklarının içini döşeyen zarın üzerinde başlayan ve devam eden tedavi edilmezse ilerleyen süreçte gözün körlüğüne bile sebep olabilen bulaşıcı bir hastalıktır. Kör edici trahom granüler konjonktivit ve Mısır oftalmisi olarak da adlandırılan bu rahatsızlık göz kapaklarının içini döşeyen zarın üzerinde başlayıp devam ediyor. Trahom hastalığı, tedavi edilmezse kişide ilerleyen süreçte gözde körlüğü de sebep olabiliyor.
TRAHOM HASTALIĞI NEDEN OLUR?
Bu hastalığa neden olan mikrop Chlamidya trochomatistir. Hasta kişilerle temas yoluyla bulaşabilmektedir.
TRAHOM HASTALIĞI BELİRTİLERİ NELERDİR?
Hastalık gözün konjunktiva denen zarında yoğun bozulmalar ve konjonktivite yapar, zamanla bu enfeksiyon kötü şekilde iyileşir, kapak içlerinde göze sürtünecek bozuk alanlara sebep olur. Bu enfeksiyon sonrası göz kapakları içe veya dışa dönebilir. Zamanla kornea ülserleri ve pannus denilen lezyonla körlük oluşur. Belirtilere ek olarak ağrı kapakta şişlik ve kaşıntı gözde sulanma çapaklanma görülmektedir.
TRAHOM HASTALIĞI TEDAVİSİ NASILDIR?
Erken dönemde teşhisi konulan trahom hastalıklarında antibiyotikli göz merhemi ve antibiyotik hap tedavisi hastalığı iyileştirecektir.
TRAHOM HASTALIĞININ TANISI NASIL KONULUR?
Göz kapağında şişlik, ağrı ve kaşıntı olan bireyler mutlaka göz doktoruna başvurmalıdır. Doktor muayenesi ve çeşitli cihazlarla yapılan tetkikler sonucu hastalığın tanısı konulabilmektedir.
TRAHOM HASTALIĞI NASIL BULAŞIR?
Hastalığa neden olan bakteri, hastalık bulaşmış kişinin gözleri veya burnuyla doğrudan veya dolaylı yollardan temas edilmesiyle yayılabilir. Bulaş direkt temas veya karasineklerle olmakta ve hastalığın yaygın olduğu yerlere seyahatlerde bulaşma daha olasıdır.
TRAHOM UYGUN TANI VE TEDAVİ EDİLMEZSE NE OLUR?
Göz kapağının içinde sürekli olarak bir yara yüzeyi bozulmuş bir alan (skar pannus) oluşabilir ve hastalığım ileri evrelerinde bu yaralar kötü iyileşerek göz kapağında
İçe doğru katlanmaya sebep olabilir. Kirpiklerin gözün içine doğru dönüp korneaya batmasına ve bu uzun sürdüğünde görmede bulanıklığa hatta müdahale edilmezse korneaya bağlı körlüğe kadar ilerleyebilir.