Dilenciye Hıyar Vermişler de Eğri Diye Beğenmemiş atasözü, kendilerine sunulan yardımları veya fırsatları küçümseyen ve her zaman daha iyisini isteyen nankör kişileri eleştirir. Bu atasözü, kanatlı sözlerin ve minnettarlığın önemini vurgular.
Atasözünün arka planı:
Geçmişte, dilenciler toplumda en dezavantajlı gruplardan biri olarak kabul edilirdi. Genellikle yoksul, aç ve yardıma muhtaç oldukları için özel muamele görürlerdi. Bazen, merhametli insanlar tarafından yiyecek ve para gibi yardımlar alırlardı. Atasözü, bu tür durumlarda, dilenciye yardım eden kişinin, yardımı kabul eden dilenci tarafından nankörlükle karşılanabileceğini ima eder. Dilenci, verilen hıyarın eğri olduğunu ve yeterince iyi olmadığını söyleyerek şikayet edebilir.
Atasözünün günümüzdeki yorumu:
Günümüzde bu atasözü, kendilerine sunulan yardımları veya fırsatları küçümseyen ve her zaman daha iyisini isteyen nankör kişileri eleştirmek için kullanılır.
Örneğin:
- Bir öğrenci, ücretsiz burs almasına rağmen, bursun miktarının yeterince fazla olmadığını veya bursun daha iyi bir üniversitede geçerli olmadığını şikayet edebilir.
- Bir işçi, maaş zammı almasına rağmen, zammın yeterince yüksek olmadığını veya zammın hak ettiği kadar fazla olmadığını söyleyebilir.
- Bir evsiz kişi, barınakta kalmasına izin verilmesine rağmen, barınağın şartlarının yeterince iyi olmadığını veya barınağın daha iyi bir bölgede bulunmadığını şikayet edebilir.
Bu tür kişiler, nankörlükleri ve tatminsizlik duyguları nedeniyle mutsuzluğa ve hayal kırıklığına mahkumdurlar. Ayrıca, yardım eden insanları soğutup onlardan uzaklaştırabilirler.
Atasözünün alt metni:
- Minnettar olmak ve elimizdekilerle yetinmek önemlidir.
- Her zaman daha iyisini istemek, bizi mutsuzluğa sürükleyebilir.
- Yardımsever insanlara karşı saygılı ve nazik olmak gerekir.
Atasözü ile ilgili diğer bilgiler:
- Bu atasözü, Türkçede en çok kullanılan atasözlerinden biridir.
- Farklı dillerde de benzer anlamlara gelen atasözleri bulunmaktadır.
- Atasözü, eleştiri ve öğüt verme amaçlı da kullanılmaktadır.