Halk arasında “karabasan” olarak bilinen uyku felci, birçok kişinin uykularını kabusa çeviren bir durum olarak dikkat çekiyor. REM uykusu sırasında vücudun geçici felç durumuna girmesiyle oluşan bu rahatsızlık, kişiyi hem fiziksel hem de psikolojik olarak etkileyebiliyor. Peki, karabasan neden olur ve kimlerde daha sık görülür? İşte detaylar…
Karabasan (Uyku Felci) Nedir?
Karabasan, REM uykusu sırasında beynin vücudu kilitlemesiyle ortaya çıkan geçici felç durumudur. Kişi bu esnada hareket edemez ve konuşamaz. Fiziksel bir zararı olmamasına rağmen, nefes darlığı, korku, panik hissi gibi belirtilerle kendini gösterir ve psikolojik açıdan rahatsız edici olabilir.
Karabasan Neden Olur?
Uyku felcinin en önemli nedenleri arasında uyku düzensizliği, stres, depresyon ve bazı ilaçların kullanımı yer alır. Bu durum, özellikle şu faktörlerle tetiklenebilir:
Yoğun ve düzensiz çalışma saatleri
Yemek yedikten hemen sonra uyumak
Jet lag ve vardiyalı çalışma
Stres ve depresyon
Aşırı sigara ve alkol tüketimi
Narkolepsi gibi uyku bozuklukları
Genetik faktörler
Bu nedenlerle, yaşam tarzında yapılan değişiklikler ve düzenli bir uyku alışkanlığı kazanmak önemlidir.
Karabasan Kimlerde Daha Sık Görülür?
Karabasan, genellikle şu kişilerde daha sık yaşanır:
Uyku düzeni bozuk olanlar
Vardiyalı çalışanlar
Kronik stres altında olanlar
Aşırı sigara-alkol tüketenler
Depresyon geçirenler
Ailesinde uyku felci geçmişi olanlar
Karabasan Belirtileri Nelerdir?
Uyku felcinin yaygın belirtileri şunlardır:
Nefes darlığı ve göğüs kafesi üstünde baskı hissi
Aniden gelen korku ve panik hissi
Halüsinasyonlar ve odada bir varlık hissetme
Ölüm korkusu
Aşırı terleme
Bu belirtilerin sık sık yaşanması, kişinin kaygı ve anksiyete gibi psikolojik sorunlar yaşamasına neden olabilir.
Karabasan Ciddi Bir Rahatsızlık mı?
Karabasan, ölüm korkusu gibi yoğun hislere neden olsa da genellikle ciddi bir rahatsızlık olarak kabul edilmez. Ancak sık tekrarlanması durumunda bir uzmana başvurulması önerilir.
Karabasan Tedavi Edilebilir mi?
Uyku felci tedavisinde ilk adım, uyku düzeninin sağlanmasıdır. Terapi desteği ve stresle başa çıkma yöntemleri de tedavi sürecinde faydalı olabilir. Karabasan yaşayan kişilerin bir doktora başvurarak sorunun kaynağını araştırmaları önemlidir. Özellikle stresin ön planda olduğu durumlarda, psikolog ya da psikiyatr desteği almak etkili bir yöntemdir.