Malatya kayısısının üreticiden ihracatçıya uzanan ticari zincirinde kilit bir noktada bulunan Şire Pazarı ile ilgili dikkat çeken açıklamalar geldi. Malatya Kayısı İşletmeleri Derneği (MAKİD) Başkanı Rahmi Semiz, Şire Pazarı’nın yalnızca bir ticaret alanı olmadığını, Malatya kayısısının üreticiden dünya pazarlarına açılan yolculuğunun başladığı en önemli merkez olduğunu söyledi.
Şire Pazarı’nda faaliyet gösteren esnafların büyük bir bölümünün aynı zamanda üretici konumunda olduğuna dikkat çeken Semiz, bu yapının köylerin pazardaki fiilî temsilini sağladığını belirtti. Pazarda ticaret yapan esnafların öncelikle kendi köylerinin kayısısını satışa sunduğunu ifade eden Semiz, bu sistem sayesinde fiyat oluşumunun sağlıklı şekilde gerçekleştiğini, arz-talep dengesinin korunduğunu ve pazarın doğal işleyişinin sürdürülebildiğini söyledi.
Bu yapının yalnızca esnafı değil, üreticiyi, Malatya ekonomisini ve Türkiye’nin kayısı ihracat gücünü doğrudan etkilediğini vurgulayan Semiz, Şire Pazarı’nın işlevinin zayıflatılmasının tüm sektör üzerinde olumsuz sonuçlar doğurabileceğini dile getirdi.
Ancak mevcut yapının, Recep Tayyip Erdoğan Dünya Kayısı Ticaret Merkezi’nde yeterli sayıda işyeri bulunmaması nedeniyle korunamadığını belirten Semiz, bunun pazar bütünlüğünü bozduğunu ifade etti. Köy temsilcisi niteliğindeki birçok esnafın ticari faaliyetlerini Battalgazi Şire Pazarı’nda sürdürmek zorunda kaldığını kaydeden Semiz, fiilî pazarın hâlen Battalgazi’de kurulmasının temel nedeninin de bu durum olduğunu söyledi.
Yeni ticaret merkezinde küçük ölçekli ve üreticiyle doğrudan bağlantılı esnaflar için uygun alanların planlanmadığına dikkat çeken Semiz, bu kesimin sistem dışına itilmesinin Malatya kayısısının marka değerine zarar vereceğini belirtti. Üretici ile ihracatçı arasında köprü görevi gören bu yapının zayıflatılmasının, pazarda kartelleşme riskini artırabileceğine de vurgu yaptı.
Battalgazi Şire Pazarı’nda çevresiyle birlikte binlerce esnafın yaklaşık 37 dönümlük bir alanda faaliyet gösterdiğini hatırlatan Semiz, buna karşılık 170 dönüm alan üzerine kurulan Recep Tayyip Erdoğan Dünya Kayısı Ticaret Merkezi’nde yaklaşık 500 işyerinin bulunduğunu belirtti. Bu tablonun, temsil kapasitesi ile fiziki planlama arasındaki uyumsuzluğu açıkça ortaya koyduğunu ifade etti.
Türkiye’de tarımsal ürün ticaretinde birden fazla merkezin bulunduğuna dikkat çeken Semiz, Gaziantep’te birden fazla fıstık pazarı, Adana’da birden fazla pamuk pazarı bulunduğunu hatırlatarak, Malatya’da da birden fazla kayısı ticaret merkezinin varlığının rekabeti ve kaliteyi artıracağını söyledi.
Öte yandan yeni ticaret merkezinde, kayısı ticaretiyle doğrudan ilgisi olmayan kişilerin yalnızca yatırım amacıyla işyeri satın almasının sektörde yeni sorunlara yol açabileceğini dile getiren Semiz, kayısı ticaretinin özünün üretici–esnaf–ihracatçı zincirinin korunması olduğunu vurguladı. Bu yapının zarar görmesi hâlinde Malatya kayısısının geleceğinin de risk altına gireceğini belirterek yetkililere çağrıda bulundu.