Malatya’nın Arapgir ilçesine bağlı Şıhlar Mahallesi’nde yer alan Gülbacı Gölü, yüzyıllardır anlatılan kiraz ağacı efsanesiyle bölge halkı tarafından kutsal kabul ediliyor. Onar Dede (Şeyh Hasan Onar) ile ilişkilendirilen bu efsane, inanç ve fedakârlık temalarıyla dikkat çekiyor.
Rivayete göre Onar Dede, Büyük Ocak Tekkesi’ni yaptırmaya karar verdiğinde, tekkenin yapımında kullanılacak tüm tahtaların tek bir ağaçtan elde edilmesini ister. Bu amaçla Arapgir’in Şıhlar Mahallesi’nde yaşayan Gülbacı adlı kadına ait kiraz ağacını görür ve ağacı ister. Gülbacı kadın, yetim büyüttüğünü ve tüm geçiminin bu kiraz ağacından sağlandığını dile getirir. Bunun üzerine Onar Dede, “Ulu kiraz seni isterse sende kalsın, beni isterse peşimden gelsin” diyerek kararını ağaca bırakır.
Efsaneye göre Gülbacı, bir sabah uyandığında kiraz ağacının yerinde olmadığını, bulunduğu yerde ise bir göl oluştuğunu fark eder. Bu duruma büyük üzüntü yaşayan kadın, gaipten Onar Dede’nin “Kiraz beni istedi, bana geldi” sözlerini işitir. Aynı rivayette, Gülbacı’nın çocuklarının rızkı olarak her sabah kapısının arkasında bir aşlık bulgur ve bir kaşık yağ bulacağı da anlatılır.
Bugün Arapgir’in Şıhlar Mahallesi’nde bulunan Gülbacı Gölü, yöre halkı tarafından kutsal kabul ediliyor. Gölün suyundan içenlerin çeşitli hastalıklardan şifa bulacağına inanılırken, efsane bölgenin kültürel ve manevi mirası olarak nesilden nesle aktarılmaya devam ediyor.
