Türkiye'nin yeni Hayvanları Koruma Kanunu, sokak hayvanlarına yönelik köklü değişiklikler getiriyor. Ancak, kedi sahiplerinin merak ettiği en önemli soru: "Sokak hayvanları yasası kedileri de kapsıyor mu?" TBMM'den geçen bu düzenleme, kedi ve köpeklerin geleceğini nasıl şekillendirecek? Kedi sahiplenmek isteyenler ve mevcut kedi sahipleri bu yasanın kedilere yönelik neler öngördüğünü öğrenmek istiyor.
SOKAK KEDİLERİ UYUTULACAK MI?
Sokak Kedileri Uyutulmayacak: Rehabilitasyon ve Salıverme Uygulaması
Yeni düzenlemelere göre, sokak kedileri uyutulmayacak. Onlar, rehabilitasyon işlemlerinin ardından doğal yaşam alanlarına geri salınacak.
Kedi ve Köpek Sahiplerinin Yeni Yükümlülükleri
Kedi ve köpek sahipleri, evcil hayvanlarını en geç 31 Aralık 2025'e kadar dijital kimliklendirme yöntemleriyle kayıt altına almak zorunda olacak.
TBMM'de Sahipsiz Hayvanlara Yönelik Yeni Düzenleme
TBMM, sahipsiz hayvanlara yönelik önemli bir düzenlemeyi kabul etti. Yeni yasa ile sahipsiz köpekler, belediyeler tarafından hayvan bakımevine götürülecek ve rehabilite edildikten sonra sahiplendirilecekler. Mecliste kabul edilen yasa, "yakala-kısırlaştır-sal" yöntemini terk ederek, sahipsiz hayvanların bakımevlerinde barındırılmasını ve rehabilite edilmesini öngörüyor. Yasa, 275 milletvekilinin oyuyla kabul edildi, 224 milletvekili "ret" oyu verdi, 1 milletvekili ise "çekimser" kaldı.
Sahipsiz Hayvanlarla İlgili 10 Soru ve Cevap
1. Sahipsiz hayvanlar nereye götürülecek?
Sahipsiz hayvanlar, ilgili belediyeler tarafından hayvan bakımevine götürülecek ve rehabilite edildikten sonra sahiplendirilene kadar burada barındırılacak.
2. Belediyelere hangi yükümlülükler getiriliyor?
Belediyeler, gönüllü kuruluşlarla işbirliği yaparak sahipsiz hayvanların bakımlarını ve tedavilerini sağlayacak, hayvan bakımevleri kurarak bu süreçleri yönetecek. Ayrıca, hayvan bakımevlerine alınan hayvanlar Tarım ve Orman Bakanlığı veri sistemine kaydedilecek.
3. Yerel yönetimler hangi idari tedbirleri alacak?
Yerel yönetimler, Ev Hayvanlarının Korunmasına Dair Avrupa Sözleşmesi kapsamında gerekli idari tedbirleri alma yetkisine sahip olacak.
4. Yasada öngörülen sorumlulukların yerine getirilmemesi halinde hangi cezai müeyyideler uygulanacak?
Sahipli hayvanın sahibi tarafından terk edilmesi kabahatine ilişkin idari para cezası hayvan başına 2 bin liradan 60 bin liraya çıkarılacak.
Yerel yönetimler adına toplanan sahipsiz hayvanları bakımevi dışında bir yere terk eden veya bakımevinde barındırılan hayvanı bakımevi dışında bir yere bırakanlara ise hayvan başına 50 bin lira idari para cezası verilecek.
Belirtilen kaynağı ayırmayan belediye başkanı ve meclis üyeleri ile ayrılan kaynağı hayvan bakımevi kurmak, sahipsiz hayvanları toplamak, rehabilite etmek veya sahiplendirilinceye kadar bakmak için harcamayan veya bu kaynağı başka amaçlar için sarf eden belediye başkanı ve belediye yetkililerine 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezası verilecek.
5. Sahipsiz köpek sorununun çözümü için ihtiyaç duyulan finansman nasıl karşılanacak?
Belediyeler, 31 Aralık 2028'e kadar hayvan bakımevleri kurmak, rehabilitasyon işlemlerini gerçekleştirmek ve sahipsiz hayvanlara sahiplendirilinceye kadar bakmak için kesinleşmiş en son bütçe gelirlerinin binde 5'i oranında kaynak ayıracak. Bu oran, büyükşehir belediyelerinde binde 3 olarak uygulanacak.
Belediyelerce bu oranların üzerinde yapılan harcamaların yüzde 40'ı, Hazine ve Maliye Bakanlığınca belediyeye aktarılacak. Ayrılan ödenekler başka bir amaç için kullanılamayacak.
6. Sahipsiz köpeklere ötanazi uygulanacak mı?
Kanunla Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu'nda yer alan ötanazi uygulanması koşullarına atıf yapılıyor.
Buna göre, bakımevine alınan köpeklerden, insan ve hayvanların hayatı ve sağlığı için tehlike teşkil eden ve olumsuz davranışları kontrol edilemeyen, bulaşıcı veya tedavi edilemeyen hastalığı bulunan ya da sahiplenilmesi yasak olanlara, Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu'nun "Hayvanlara ötenazi yapmak yasaktır. Ancak, hayvanlara acı ve ıstırap çektiren veya iyileşme durumu bulunmayan hastalık durumlarında, akut bulaşıcı bir hayvan hastalığının önlenmesi ya da eradikasyonu amacıyla veya insan sağlığı için risk oluşturan durumlarda, davranışları insan ve hayvanların hayatı ve sağlığı için tehlike teşkil eden ve olumsuz davranışları kontrol edilemeyen durumlarda veteriner hekim tarafından ötenazi yapılmasına karar verilebilir. Ötenazi işlemi veteriner hekim tarafından veya veteriner hekim gözetiminde yapılır." hükümleri uygulanacak.
7. Hangi belediyeler bakımevi kurmakla yükümlü olacak?
Büyükşehir belediyeleri, il belediyeleri ve nüfusu 25 bini aşan belediyeler, sahipsiz veya güçten düşmüş ya da tehlike arz eden hayvanların korunması ve sahiplendirilinceye kadar bakımının yapılması ile rehabilitasyonunun sağlanması amacıyla hayvan bakımevleri kuracak.
8. Bakımevi olmayan bir yerde tespit edilen sahipsiz hayvan nereye götürülecek?
Hayvan bakımevi kurma zorunluluğu olmayan belediyeler ile il özel idareleri, sorumluluk alanındaki bu hayvanları en yakın hayvan bakımevine götürecek.
9. Hayvan bakımevleri ne zamana kadar kurulacak?
Belediyeler 31 Aralık 2028'e kadar hayvan bakımevlerini kuracak ve mevcut bakımevlerinin koşullarını iyileştirecek.
10. Düzenleme kapsamında hangi çalışmalara teşvik ve destek sağlanacak?
İnsan, hayvan ve çevre sağlığının korunması amacıyla bakımevleri, hastaneler ve ameliyathaneler kurmak; bunlara ilişkin ilaç, alet ve ekipmanları temin etmek ile bakımevlerinde bakım, rehabilitasyon ve sahiplendirme gibi faaliyetleri yürütmek için başta yerel yönetimler olmak üzere diğer ilgili kurum ve kuruluşlara teşvik veya Bakanlıkça uygun görülen miktarlarda mali destek sağlanacak.
