Ölen kişilerin geride kalan eş ve çocukları için öngörülen destek ödemesi olan dul ve yetim aylığı tutarları ile bu ödemelerin yatırılacağı tarihler yakından inceleniyor. Aynı şekilde, evde bakım maaşı, 65 yaş aylığı, engelli maaşı gibi sosyal yardımlar da yapılan zamlar sonrasında yeniden belirlendi. Özellikle emekli maaş zammına bağlı olarak belirlenen dul ve yetim aylığı miktarı, değişik kriterlere göre farklılık gösteriyor. Bu kapsamda, sosyal yardımların güncellenen miktarları ve ödeme tarihleri vatandaşlarımızın yakından takip ettiği konular arasında yer alıyor.
2024 yılında emekli maaşlarına yapılan ek zam, yeni dul ve yetim aylıklarının belirlenmesinde de etkili oldu. Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından yapılan açıklamaya göre, SSK, Bağ-Kur ve tarım emeklilerini ilgilendiren ek maaş zamları netleşti. Kabine toplantısının ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan, emekli maaşlarına ek zammı duyurdu ve bu zam oranı %5 olarak belirlendi. Bu durumda, dul ve yetim aylıklarına da %5 oranında ek bir artış yapılmış oldu ve toplamda %49.25 oranında bir artış gerçekleşti. Yeni düzenlemeyle birlikte, dul ve yetim aylıkları, emekli maaşlarındaki zam oranına göre belirlenmeye devam edecek.
Türkiye'de 13.5 milyon SSK ve Bağkur emeklisi için önemli bir düzenleme yapıldı. Buna göre, dosya bazında maaşı 10.000 TL'nin altında olan emekliler, maaşlarını artırmak için ek destek alabilecekler. Ölüm aylığı olarak bilinen dul ve yetim maaşları da bu düzenlemeden etkilenecek. Örneğin, bir kişi eşinden dolayı ölüm aylığı alıyorsa, eş %50'sini alacak ve bir çocuğu varsa çocuk %25'ini alacak. Dolayısıyla, 10.000 TL üzerinden hesaplama yaparsak, eşe %50 pay düşerse 5.000 TL, çocuğa %25 pay düşerse 2.500 TL olacak. Bu düzenleme ile birlikte, düşük maaş alan emeklilerin maaşlarının artırılması ve dul ve yetim maaşlarının da adil bir şekilde belirlenmesi hedefleniyor.
2024 yılında zamlı dul ve yetim maaşlarını hesaplarken, aşağıdaki tabloyu kullanabilirsiniz:
Temmuz 2023'te ek ödemeler dahil 2.574 TL alan %25 hisseye sahip bir kişi, 1.268 TL zam alacak ve 2024 Ocak-Temmuz dönemi maaşı 3.842 TL'ye yükselecek.
Temmuz 2023'te ek ödemeler dahil 5.511,20 TL alan %50 hisseye sahip bir kişi, 2.714,70 TL zam alacak ve 2024 Ocak-Temmuz dönemi maaşı 8.225,47 TL'ye yükselecek.
Temmuz 2023'te ek ödemeler dahil 7.541,49 TL alan %75 hisseye sahip bir kişi, 3.714,20 TL zam alacak ve 2024 Ocak-Temmuz dönemi maaşı 11.255,67 TL'ye yükselecek.
DUL VE YETİM MAAŞ FARKI NE ZAMAN YATACAK?
Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından yapılan açıklamaya göre, "Dul veya yetim aylığı almakta olanların 1 Ocak 2024 tarihinden itibaren aylıklarında oluşan aylık farkları, aylıklarını almış oldukları banka veya PTT şubelerine gönderilerek 26 Ocak 2024 Cuma gününden itibaren ödenmeye başlandı."
Aylıklarını her ay alanlara; Ocak ayı için 1 aylık tutarında, B- Aylıklarını üçer aylık dönemler halinde alanlardan;
Grupta Kasım-Aralık-Ocak döneminde aylık alanlara; 1 aylık tutarında,
Grupta Aralık-Ocak- Şubat döneminde aylık alanlara; 2 aylık tutarında,
Grupta Ocak-Şubat-Mart döneminde aylık alanlara; 3 aylık tutarında aylık farkı tahakkuk ettirilmiştir. Bu kapsamda 2.481.769 kişiye ödenecek fark tutarı 19,3 Milyar TL olarak belirlendi.
DUL VE YETİM AYLIĞINI KİMLER ALABİLİR?
Ölen kişilerin ardında kalan eş ve çocukları için oluşturulan fon, hayatta kalanların ekonomik olarak mağdur olmamalarını sağlamak amacıyla düzenlenmiştir. Eğer bir kadın veya erkek eş vefat ederse, dul maaşı diğer eş tarafından talep edilebilir. Benzer şekilde, çocuklara yönelik yetim maaşı ise cinsiyet ayrımı gözetmeksizin verilir.
2024 EVDE BAKIM MAAŞI KAÇ TL OLDU?
Son memur maaşı zammıyla birlikte, evde bakım maaşı da yüzde 49,25 oranında artırıldı. Bu güncelleme ile evde bakım desteği tutarı 5 bin 98 liradan, 7 bin 608 liraya yükseldi.
EVDE BAKIM DESTEĞİNDEN KİMLER FAYDALANABİLİR?
Engelli bireylerin evde bakım desteği alabilmesi için üç temel şart aranmaktadır:
Gelir Testi: Engelli bireyin toplam geliri, bakmakla yükümlü olduğu birey sayısına göre hesaplanır. Bu hesaplama sonucunda elde edilen ortalama aylık gelir tutarı, net asgari ücretin 2/3’ünden az olmalıdır.
Engelli Raporu: Engelli bireyin, engelli sağlık kurulu raporunda ağır engelli kısmında "Evet" ibaresi bulunmalıdır.
Bakım İhtiyacı: Engelli bireyin, başkasının yardımı olmadan yaşamını sürdüremeyecek derecede bakıma muhtaç olduğunu belirten bir bakım heyeti raporu gereklidir.
Evde bakım desteği için başvuru, engelli bireyin ikamet ettiği yerdeki Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü'ne veya Sosyal Hizmet Merkezi Müdürlüklerine yapılabilir. Bu müdürlüklerin olmadığı durumlarda ise başvurular Kaymakamlıklara iletilmelidir.
2024 YAŞLILIK AYLIĞI VE ENGELLİ MAAŞI NE KADAR OLDU?
2024 yılında yaşlılık aylığı ve engelli maaşlarına yapılan zam miktarı merak konusu oldu. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Mahinur Özdemir Göktaş, ocak ayında bu ödemelerde yaklaşık yüzde 50'ye varan bir artışın gerçekleşeceğini duyurmuştu. Peki, bu artışlarla birlikte yaşlı ve engelli aylıkları ne kadar oldu ve 2024 ocak ayı farkları ne zaman yatırılacak?
Bakan Göktaş, sosyal yardım programlarının, düşük gelirli bireyler ve ailelerin ihtiyaçlarına yönelik destek sağlama amacıyla uygulandığını vurguladı. "Sosyal yardım ödemelerinde yapılan artışlarla birlikte yaşlı aylığını 2 bin 348 liradan 3 bin 504 liraya yükseltiyoruz." şeklinde konuştu.
Buna göre, 2024 yılı itibarıyla yaşlılık aylığı 3 bin 504 lira olarak belirlendi.
Ayrıca, 2024 yılında engelli maaşlarında da önemli bir artış gerçekleşti. Bu kapsamda;
Yüzde 40-69 arası engelli oranına sahip vatandaşların aylıkları 874 liradan 2 bin 797 liraya,
Yüzde 70 ve üzeri engelli raporu bulunan vatandaşların aylıkları ise 2 bin 811 liradan 4 bin 196 liraya yükseldi.
ZAMLI SOSYAL YARDIM ÖDEMELERİ NE ZAMAN YAPILACAK?
Sosyal yardım ödemelerinin ne zaman yapılacağına ilişkin belirli tarihler genellikle Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından duyurulur. Her ayın başında ödeme takvimi kamuoyuna açıklanır ve 2024 yılı için de bu takvim bakanlık tarafından belirlendi.
Son açıklamalara göre, zamlı ödemeler 15 Mart tarihinden itibaren başlayacak ve ay sonuna kadar tamamlanacak şekilde gerçekleştirilecek. Bu doğrultuda, hak sahipleri 15 Mart tarihinden itibaren sosyal yardım ödemelerini almaya başlayabilecek.
