Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS) yerleştirme sonuçları, Türkiye'deki yükseköğretim sisteminde derinleşen ekonomik ve yapısal bir krizi gözler önüne serdi. ÖSYM tarafından açıklanan sayısal verilere göre, devlet üniversiteleri yüzde 99'u aşan doluluk oranıyla kontenjanlarını neredeyse tamamen doldururken, vakıf üniversitelerinde benzeri görülmemiş bir boşluk yaşandı. Geçen yıl yüzde 91 olan doluluk oranları bu yıl yüzde 76'ya gerileyen vakıf üniversitelerinde tıp, hukuk ve mühendislik gibi gözde bölümlerde dahi on binlerce kontenjan boş kaldı. Uzmanlar, bu tabloyu vakıf üniversitelerinin fahiş ücret artışlarına bağladı.
DEVLET VE VAKIF ARASINDAKİ MAKAS AÇILIYOR
ÖSYM'nin paylaştığı verilere göre, toplam 713 bin olan üniversite kontenjanının 659 bin 483'üne yerleştirme yapıldı ve toplam boş kontenjan sayısı 53 bin 538 olarak gerçekleşti. Ancak bu sayının dağılımı, sistemdeki dramatik ayrışmayı ortaya koydu. Devlet üniversitelerindeki 505 bin 80 örgün kontenjanın 502 bin 15'i ilk yerleştirmelerde doldu ve sadece 3 bin 65 kişilik bir boşluk kaldı. Bu durum, devlet üniversitelerinin yüzde 99'un üzerinde bir doluluk oranına ulaştığını gösterdi.
Buna karşın, vakıf üniversiteleri adeta bir hezimet yaşadı. Toplam boş kontenjanın 44 bin 142'si vakıf üniversitelerinde kaldı. Vakıf üniversitelerinin genel doluluk oranı geçen yılki yüzde 91 seviyesinden yüzde 76'ya düşerken, lisans bölümlerindeki doluluk oranı ise sadece yüzde 74,8'de kaldı. Bu oran, önceki yıllarda yüzde 95'leri buluyordu.
UZMAN YORUMU: SEBEP TAMAMEN EKONOMİK
BirGün'den Mustafa Kömüş'ün haberine göre; Eğitim Uzmanı Salim Ünsal, ortaya çıkan tablonun nedenini net bir şekilde açıkladı:
"Sonuçların sebebi tamamen ekonomik." Kamu üniversitelerindeki kontenjanların azalması nedeniyle dolmalarının beklendiğini belirten Ünsal, "Vakıf üniversitelerinin ücretlerinin enflasyonun üstünde artması bunda büyük etken. Üstelik devletin aksine vakıf üniversitesi kontenjanları da azalmadı. Buna rağmen ciddi boşluklar oluştu" dedi. Ünsal ayrıca, yerleşme hakkı kazanan her öğrencinin kayıt yaptırmayacağını ve nihai boş kontenjan sayısının 100 bini bulabileceğini öngördü.
TIP, HUKUK VE MÜHENDİSLİK BİLE BOŞ KALDI
Bu yılki yerleştirme sonuçlarının en şaşırtıcı yönlerinden biri, başarı sırası şartı olan ve her zaman en çok talep gören bölümlerde bile yaşanan boşluklar oldu. Özellikle vakıf üniversitelerinde:
Tıp fakültelerinde 456,
Hukuk fakültelerinde 807,
Diş Hekimliği fakültelerinde 764,
İnşaat Mühendisliği'nde 459,
Mimarlık'ta 556 kontenjan boş kaldı.
Ayrıca, Fen Bilgisi Öğretmenliği'nde 675 ve İlköğretim Matematik Öğretmenliği'nde 422 gibi önemli öğretmenlik programlarında da yüzlerce kontenjanın dolmadığı görüldü.
SIFIR ÇEKEN PROGRAMLAR VE TERCİH EDİLMEYEN ÜNİVERSİTELER
Durumun ciddiyetini gösteren bir diğer veri ise 10 ve üzeri kontenjanı olan 150 programın hiçbir öğrenci tarafından tercih edilmemesi oldu. Bu "sıfır çeken" programlar arasında mühendislikler başı çekerken, tıp, diş hekimliği ve hukuk gibi alanlarda bile hiç tercih edilmeyen programların olması şok etkisi yarattı. Örneğin:
Gelişim Üniversitesi Diş Hekimliği (%50 burslu) 23 kontenjanla,
Balkan Üniversitesi Hukuk (ücretli) 15 kontenjanla,
Gelişim Üniversitesi Yazılım Mühendisliği (%50 burslu) 45 kontenjanla,
Haliç Üniversitesi Tıp Fakültesi (ücretli) 75 kontenjanına sadece 9 öğrenci yerleşmesiyle dikkat çekti.
Bazı vakıf üniversitelerinin doluluk oranları ise adeta alarm verdi. Balkan Üniversitesi'nin doluluk oranı yüzde 19'da kalırken, Altınbaş Üniversitesi yüzde 46,9, Beykent Üniversitesi ise yüzde 50,9 doluluk oranına ulaşabildi.
AYNI BÖLÜMDE 400 PUANLIK UÇURUM
Sonuçlar, öğrenciler arasındaki puan farklarının da ne denli açıldığını bir kez daha gösterdi. Psikoloji bölümünde, en yüksek puanla Koç Üniversitesi'ne yerleşen öğrenci 543 puan alırken, Bahçeşehir Kıbrıs Üniversitesi'ne son sıradan giren öğrencinin puanı 144 oldu; aradaki fark tam 399 puan. Benzer şekilde, Nişantaşı Üniversitesi'nde İngiliz Dili ve Edebiyatı bölümüne ilk sıradan girenle son sıradan giren arasında 254 puanlık bir fark oluştu. Bu durum, aynı diplomayı hedefleyen öğrenciler arasındaki akademik seviye farkının boyutlarını gözler önüne serdi.
