Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan’ın geçtiğimiz günlerde yaptığı, "Asgari ücretle ilgili ara zammı konuşmak için erken" açıklaması, temmuzda maaşlara ek artış bekleyen milyonlarca çalışanı yeniden umutlandırmıştı. Ancak ekonomi yönetimi ve bazı hükümete yakın isimlerden gelen açıklamalar, bu umutların yerini hayal kırıklığına bırakmasına neden oldu. Asgari ücrete temmuzda zam yapılacağına dair beklentileri analiz eden Hürriyet yazarı Noyan Doğan ise kaleme aldığı yazısıyla adeta bu beklentilere son noktayı koydu.
ZAM UMUDU DENGELERİN GÖLGESİNDE
2024’ün başında yapılan yüzde 30’luk zammın, artan yaşam maliyeti ve yüksek enflasyon karşısında kısa sürede erimesi, çalışanlar arasında temmuzda ara zam beklentisini doğurdu. Uzmanlar, özellikle temel gıda ve barınma giderlerindeki artışa dikkat çekerek asgari ücretin yeniden düzenlenmesi gerektiğini savunurken, hükümetten gelen “tek zam” politikası beklentileri gölgeledi.
GEÇMİŞTE ZAMLAR HANGİ KOŞULLARDA YAPILDI?
Noyan Doğan, yazısında geçmiş yıllarda asgari ücrete yapılan ara zamları ve bu zamların gerekçelerini sıralayarak bu yılki durumla kıyasladı. 2022 yılında enflasyonun yüzde 78.62’yi bulması nedeniyle yıl içinde iki kez zam yapıldığını, 2023’te de benzer şekilde yıl ortasında yeniden artışa gidildiğini hatırlatan Doğan, 2024 yılı itibarıyla bu uygulamaya son verildiğine dikkat çekti.
Yılın ilk beş ayında enflasyon yüzde 15.09 olarak gerçekleşirken, yıllık bazda ise mayıs itibarıyla enflasyon yüzde 35.41 oldu. Her ne kadar bu oranlar, asgari ücrete yapılan yüzde 30’luk zammın alım gücü açısından yetersiz kaldığını gösterse de, hükümetin enflasyonu tetiklememek için zamdan kaçınabileceği değerlendiriliyor.
İŞVERENLER DE TEPKİLİ
Yazıda ayrıca, özellikle tekstil gibi yoğun işgücü gerektiren sektörlerde ekonomik sıkıntılar yaşandığı, konkordato başvurularında artış gözlendiği vurgulandı. Bu tür sektörlerde çalışanların çoğunun asgari ücretli olduğu düşünüldüğünde, işveren kesiminin ara zamma sıcak bakmadığı belirtiliyor. Artan maliyetler karşısında birçok işverenin ek yükü kaldıramayacağı, bu nedenle istihdamda olumsuz sonuçlar doğurabileceği kaydedildi.
BEKLENTİLERE FREN
Tüm bu verileri alt alta koyduğunda asgari ücrete temmuz ayında ara zam yapılmasının olası görünmediğini belirten Noyan Doğan, "Doğrudur, enflasyon karşısında 2024 başında verilen yüzde 30’luk zam eridi. Ancak saydığım nedenler ışığında, asgari ücrete temmuz ayında ara bir zam yapılacağını zannetmiyorum" ifadelerini kullandı.
GÖZLER EKONOMİ YÖNETİMİNDE
Şu an için hükümetten resmi bir açıklama gelmiş değil. Ancak hem Bakan Işıkhan’ın temkinli ifadeleri hem de ekonomi yönetiminin “tek zam” politikası, temmuz ayında bir artış yapılma olasılığını oldukça zayıflatıyor. Enflasyondaki seyir ve ekonomik göstergeler yakından izlenmeye devam ederken, milyonlarca asgari ücretlinin gözü kulağı temmuz ayında verilecek olası bir kararın açıklanmasında.
