Libya’nın başkenti Trablus, son 10 gündür hükümet güçleri ile bazı milis gruplar arasında yaşanan yoğun çatışmalarla sarsıldı. Başkentin en güçlü silahlı yapılarından biri olan İstikrarı Destekleme Birimi (Gıneyve) lideri Abdulgani Kikli'nin öldürüldüğüne dair fotoğrafların sosyal medyada yayılmasıyla başlayan olaylar, kısa sürede kent geneline yayıldı. Yaşananların ardından 14 Mayıs’ta ilan edilen ateşkes şu ana kadar korunuyor, ancak taraflar arasındaki güvensizlik çatışmaların yeniden alevlenebileceği endişesini artırıyor.
Çatışmaların Kıvılcımı Kikli’nin Ölümü Oldu
Çatışmalar, Gıneyve lideri Abdulgani Kikli’nin öldüğü yönündeki haberlerin yayılmasıyla patlak verdi. Olayların ilk gününde yalnızca Ebu Selim bölgesinde yoğunlaşan çatışmalar, hükümet güçlerinin bölgeyi tamamen ele geçirmesiyle sonuçlandı. Kikli’nin ölümüyle ilgili resmi bir açıklama yapılmazken, yerel kaynaklar hükümetle yapılan bir güvenlik toplantısının ardından öldürüldüğünü öne sürdü. 444. Tugay Komutanı Mahmud Hamza ise sosyal medyada yaptığı açıklamada, olayın bir “ihanete karşı verilen yanıt” olduğunu ima etti.
Rada Grubu da Silaha Sarıldı
Gıneyve ile girilen çatışmaların ardından 13 Mayıs gecesi, başkentte etkili diğer bir silahlı grup olan Rada güçleri de hükümetle çatışmaya girdi. Bu ikinci dalga çatışmalar gece boyunca sürerken, 14 Mayıs öğle saatlerinde taraflar ateşkes ilan etti. Savunma Bakanlığı’nın yayımladığı ve güvenliğin yalnızca resmi kolluk güçlerince sağlanacağını belirten kararların, Rada grubunun tepkisini çektiği belirtiliyor.
Hükümet, Milisleri Devlet Kurumlarına Katmaya Çalışıyor
Ulusal Birlik Hükümeti lideri Abdulhamid Dibeybe, yaşananların ardından yaptığı açıklamada başkentte milis gruplardan arınma umudunun ilk kez ortaya çıktığını vurguladı. Dibeybe, silahlı unsurları devlet kurumlarında görev almaya çağırarak, yasa dışı faaliyetleri sürdüren grupların dışlanacağını belirtti.
İki Bakan İstifa Etti, Hükümet Yalanladı
Çatışmaların ardından Rada milislerinin etkin olduğu bölgelerden olan İskan Bakanı Ebubekir el-Gali ve Yerel Yönetimler Bakanı Bedreddin et-Tumi istifa ettiklerini duyurdu. Ancak hükümet bu açıklamaları yalanlayarak, bakanlara yönelik baskıların farkında olduklarını ifade etti ve tüm bakanlıkların normal faaliyetlerine devam ettiğini açıkladı.
Gösteriler Azaldı, Güvenlik Durumu Hâlâ Kırılgan
16 ve 17 Mayıs’ta Şehitler Meydanı’nda Rada ve Gıneyve’nin etkin olduğu mahallelerden bazı grupların düzenlediği protestolarda katılım düşük kaldı. 18 Mayıs itibarıyla herhangi bir gösteri gerçekleşmedi. Ancak uzmanlar, mevcut ateşkesin oldukça kırılgan olduğunu ve güvenlik durumunun istikrara kavuşması için milis grupların tamamen dağıtılması gerektiğini belirtiyor.
Hafter İddiaları Gündemde
Her ne kadar doğudaki silahlı lider Halife Hafter’in bu çatışmalarla doğrudan bağlantısı olmasa da, hükümet kaynakları bazı milis grupların Hafter’le gizli ilişkiler içinde olduğunu iddia ediyor. Bu durum,
Libya’daki bölünmüşlüğün ve kırılgan siyasi yapının çatışmaları derinleştirme potansiyeline işaret ediyor.
Ateşkes Sürse de Tehlike Geçmiş Değil
Şu ana kadar taraflar ateşkese sadık kalmış görünüyor. Ancak başkent Trablus’taki son gelişmeler, Libya’daki silahlı grupların devlet otoritesi karşısında hâlâ önemli bir tehdit oluşturduğunu bir kez daha ortaya koydu.