Bilinen ilk şehir devletinin merkezi olan Malatya, tarih boyunca pek çok medeniyete ev sahipliği yapmış; ancak bulunduğu coğrafyanın beraberinde getirdiği stratejik konumundan dolayı savaşlara sahne olmuş, işgallere uğramış ve defalarca yakılıp yıkılmış.
Malatya, tarihin o dönemlerine ait izlerini halen bünyesinde barındırmaya devam eden bir şehir olduğuna yer verilen ‘Zaman Siyah Beyaz Akarken Malatya’ kitabında Malatya’ya dair tüm ilkleri bulmak mümkün.
MALATYA, OSMANLI İLE TANIŞIYOR!
Malatya, Hititler, Medler, Persler, Roma ve Bizans dönemlerinin ardından 656 yılımda İslam ordularıyla tanışmış; Selçuklular Dönemi'nde ise önemli bir konum kazanmış. Beylikler Dönemi'yle birlikte eski ihtişamını yavaş yavaş geride bırakmaya başlayan Malatya, 1515'te Yavuz Sultan Selim'in orduları tarafından Osmanlı egemenliğine katılmış.
VE ZAMAN MALATYA’DA DURDU!
19. yüzyıla gelindiğinde Malatya'da zaman adeta durmuş gibidir. Şehir; dar bir mekâna sıkışmış, gelişemeyen ve harap bir durumda. Halk yeni mekânların arayışı içinde. 1835 yılında Malatya'dan geçen J. Brand, şehrin sürekli eşkıya saldırısına uğradığını ve sıkça görülen salgın hastalıklardan zarar gördüğünü belirtiyor.
SINIRLAR URFA VE ANTEP’E KADAR DAYANMIŞ!
1838 yılında, Osmanlı ordusu komutanı Hafiz Paşa, karargahını Harput'tan Malatya'ya taşıyınca halk evlerine dönemedi ve zorunlu olarak Aspuzu'da kaldı. Böylece Malatya bir kez daha mekân değiştirmiş oldu. 1939 itibarıyla Aspuzu'da yeni bir şehir inşa edilmeye başlanmıştır. Maras, Elazığ ve Diyarbakır vilayetlerine bağlı olarak sancak konumunda Milli Mücadele yıllarını geride bırakan Malatya, 20 Nisan 1924 Anayasasının 89. maddesi ile il olmuştur. 1954 yılına kadar siyasi haritası bugünkünden bir hayli farklıdır. Adıyaman, Kâhta, Besni Malatya'nın ilçeleri arasındadır. İlin sınırı Urfa ve Antep'e uzanmaktadır. Ülkemizin siyasi hayatında önemli roller oynamış ve isimleri ölümsüzleşmiş İsmet İnönü ve Turgut Özal gibi devlet adamlarının yanı sıra siyasi, idari ve ticari hayatın odağında yer alan pek çok siyaset ve ticaret adamı da yeistirmiş bir ildir Malatya. Cumhuriyet Dönemi'nde devlet yatırımları ile donatılan Malatya sürekli olarak cazibe merkezi olmuş ve 1924'te yeni bir il olan Malatya, 12 Kasım 2012'de Meclis'te kabul edilen 6360 sayılı kanun ile büyükşehir statüsüne kavuşmuştur.
