Muharrem Matemi Nedir, Orucu Nasıl Tutulur?
Miladi 10 Ekim 680, Hicri 10 Muharrem 61 günü, Hz. Hüseyin ve yanındaki aile fertleri ve yakınlarından oluşan 72 kişinin Kerbela çölünde Yezit ordusu tarafından katledilmesine istinaden yapılan yas ve tutulan oruçtur. Oruç özellikle Anadolu coğrafyasında, Balkanlarda, Arnavutlukta yaşayan Alevi ve Bektaşilerce tutulur. 12 gün süren orucun sonunda Aşure pişirilir komşulara dağıtılır ve oruç son bulur.
Yas ve oruç
Yas ve oruç 12 gün sürmektedir. Bu oruç bir ay orucu değildir, bir yas orucudur. Esas olan oruç değil, esas olan yas tutmaktır. Oruç bu yas tutmanın bir gereği olarak yapılmaktadır. Aleviler 12 gün boyunca yas hali içerisinde yaşamaktadırlar.
Bu süre içerisinde;
- Her türlü zevk ve eğlenceden uzak durulur
- Asla düğün, bayram, eğlence yapılmaz
- 12 gün boyunca asla et yenmez, su içilmez. (Oruç açıldıktan sonra sıvı ihtiyacı su dışındaki sıvılarla karşılanır)
- Oruç, sabah gün ağarırken başlar, akşam gün kararmaya başlayınca açılarak bitirilir.
- Oruç açıldıktan sonra da et yenmez, su içilmez ve de hayvansal gıdalardan uzak durulur
- Hz. Hüseyin’in katledildiği 10. gün matem daha yoğun yaşanır.
- 12 gün boyunca zaruri haller dışında suyla haşır neşir olunmaz.
- Oruç 12. gün aşurelerin pişimine kadar sürer ve aşure ile açılarak son bulur.
Aşure günü
Alevilerde aşure günü orucun son günü yani 12. günüdür. Sabahın erkeninden her evde aşure kazanı ocağa konur ve piştikten sonra tüm ev halkıyla öğlenleyin (aşurenin piştiği zamana göre) birlikte açılarak oruç ve yas son bulur.
Muharrem matem orucu 12 imamlar aşkına 12 gün tutulur ve 12 gün 12 çeşit malzemeyle yapılan aşure çorbasıyla açılarak son bulur.
Aşure yendikten sonra Zeynelabidin’in kurtulmasına istinaden dualar edilir, kimi imkânı olanlar kurbanlar keserler, Cemler yapılır.
