"Parmaklarını çıtlatma, eklemlerin iltihaplanacak!" uyarısını mutlaka duymuşsunuzdur. Ancak bu yaygın inanış bilimsel gerçeklerle örtüşüyor mu? Parmak çıtlatmanın eklem iltihaplanmasına yol açtığı iddiası doğru mu?
PARMAKLARI ÇITLATIRKEN NE OLUYOR?
Romatoloji uzmanı Dr. Jason Liebowitz, parmak boğumlarının çıtlatılmasıyla ortaya çıkan sesin, eklemler arasında bulunan sinovyal sıvıdaki nitrojen kabarcıklarından kaynaklandığını açıklıyor. Sinovyal sıvı, eklemleri kayganlaştırarak sağlıklı hareketi destekleyen bir sıvıdır. Parmaklar çıtlatıldığında, sıvıda kabarcıkların oluşmasına yol açan bir negatif basınç meydana gelir. Bu kabarcıkların yeniden oluşması yaklaşık 20 dakika sürer. Bu nedenle, bir parmağı tekrar çıtlatmak için bir süre beklemek gerekir.
ARTRİT RİSKİ VAR MI?
Bilimsel araştırmalar, parmak çıtlatmanın eklem iltihaplanmasına (artrit) yol açtığını gösteren bir kanıt bulamamıştır. Dr. Liebowitz, parmak çıtlatmanın artrit gelişimiyle ilişkili olmadığına dikkat çekerken, Ohio Eyalet Üniversitesi'nden Dr. Iziegbe Ehiorobo, bu konuda ünlü bir deneye atıfta bulunuyor. Dr. Donald Unger, kendi üzerinde 50 yıl süren bir deney yaparak sol elini sürekli çıtlattı, sağ elini ise çıtlatmadı. Deneyin sonunda iki el arasında artrit gelişimi açısından bir fark olmadığı görüldü.
BAŞKA SAĞLIK SORUNLARI VAR MI?
Parmak çıtlatmanın eklem iltihaplanmasına yol açmadığı bilinse de, nadir durumlarda kas ve tendonlara zarar verebilir. Harvard Health Publishing, parmakları aşırı şiddetle çıtlatmanın nadiren yaralanmalara yol açabileceğini belirtse de, bu durum oldukça istisnai bir durumdur.
SONUÇ OLARAK: PARMAK ÇITLATMAK ZARARLI MI?
Bilim insanları, parmak çıtlatmanın eklem iltihaplanmasına neden olmadığını vurguluyor. Ancak, alışkanlık haline gelen parmak çıtlatma psikolojik bir rahatlama yaratabilir ve bu davranış zamanla bağımlılık haline gelebilir. Eklemlerinize doğrudan bir zararı olmasa da, bu alışkanlığın herhangi bir sağlık yararı da bulunmamaktadır.
