Sağlıklı özgüvenin, kişinin kendi değerini bilmesi, yeteneklerine inanması ve hatalardan ders çıkararak gelişime açık olmasıyla şekillendiğini vurgulayan Demir, “Azı kararsızlık yaratırken, fazlası kibir olabilir” diyerek dengeyi bulmanın önemine dikkat çekti.
SAĞLIKLI ÖZGÜVENİN TEMEL BİLEŞENLERİ
Demir, sağlıklı özgüvenin gerçekçi öz-değerlendirme ile başladığını belirterek, “Ne kendimizi çok yüceltmeli ne de küçümsemeliyiz. Kendi değerimizi başarıya bağlı olmadan kabul etmek, hata yapmaya açık olmak ve pes etmemek temel bileşenlerdir” diye konuştu. Ayrıca, bağımsız karar alırken sosyal uyumu koruyabilmenin de özgüvenin önemli bir parçası olduğunu ekledi.
DÜŞÜK VE AŞIRI ÖZGÜVENİN HAYATIMIZA ETKİLERİ
Çevresel faktörlerin özgüveni şekillendirdiğini belirten Demir, düşük özgüvenin sosyal kaygı, depresyon, karar vermede güçlük ve başkalarının onayına aşırı bağımlılık gibi sorunlara yol açtığını ifade etti. Aşırı özgüvenin ise narsistik davranışlar, empati eksikliği ve eleştiriyi kabul etmeme gibi durumlarla kendini gösterebileceğini söyledi.
HATALARDAN DERS ÇIKARMAK ÖZGÜVENİ ARTIRIR
“Sağlıklı özgüven için güçlü ve zayıf yönleri objektif değerlendirmek çok önemli” diyen Demir, “Hataları başarısızlık değil, öğrenme fırsatı olarak görmek ve ‘Bundan ne öğrenebilirim?’ diye sormak özgüveni güçlendirir” dedi. Ayrıca, ‘Her konuda mükemmel olmalıyım’ düşüncesinden vazgeçip, ‘Elimden gelenin en iyisini yapıyorum ve gelişmeye açığım’ bakış açısının özgüveni dengelediğini söyledi.
KENDİ DEĞERİMİZİ DIŞ ETKENLERDEN BAĞIMSIZ KABUL ETMELİYİZ
Demir, başkalarının onayına bağlı kalmanın özgüveni dalgalandırdığını belirterek, “Kendi kararlarınıza güvenmek ve iç sesinizi dinlemek özgüvenin temelidir” dedi. Hayatın belirsizlikleri karşısında esnek olmanın ve planların başarısız olması durumunda yeni yollar aramanın sağlıklı özgüvenin göstergesi olduğunu vurguladı.
KÜÇÜK HEDEFLERLE ÖZGÜVEN GELİŞİR
Özgüvenin doğuştan sabit bir özellik olmadığını, öğrenilen deneyimlerle geliştiğini söyleyen Demir, bilişsel davranışçı terapi yaklaşımlarından örnek vererek, “Küçük ve ulaşılabilir hedefler belirlemek özgüven gelişimini destekler” diye önerdi.
OLUMLU İÇ KONUŞMALAR VE BEDEN DİLİ GÜCÜ
Olumsuz iç konuşmaların özgüveni düşürdüğünü, olumlu ve destekleyici konuşmaların ise güçlendirdiğini anlatan Demir, dik duruş ve geniş beden hareketlerinin stresi azalttığını ve kendimizi daha güçlü hissetmemize yardımcı olduğunu söyledi.
ÖZGÜVEN BİR KAS GİBİDİR
Demir, “Özgüven, ne kadar çalıştırılırsa o kadar güçlenir” diyerek yeni deneyimlere açık olmanın, alışılmışın dışına küçük adımlarla çıkmanın özgüveni artırdığını belirtti. Ayrıca, başkalarıyla kıyas yapmanın özgüveni azaltabileceğini, bunun yerine kişinin kendi gelişimine odaklanmasının daha sağlıklı olduğunu sözlerine ekledi.
Sağlıklı özgüvenin, hem bireysel mutluluğu hem de sosyal ilişkileri güçlendirdiğini belirten Uzman Klinik Psikolog Merve Umay Candaş Demir, özgüvenin azının kararsızlık, fazlasının ise kibir olabileceği uyarısında bulundu. Özgüveni güçlendirmek için ise gerçekçi değerlendirme, olumlu iç diyaloglar, yeni deneyimler ve kendi değerinizi kabul etmek gibi adımların atılması gerektiğini ifade etti.
