1894’de Sivas ilinin Şarkışla ilçesinin Sivrialan köyünde doğan Aşık Veysel’in hayatında 1970, çok önemli bir yıldır. Bütün şiirleri, Ümit Yaşar Oğuzcan tarafından Dostlar Beni Hatırlasın adıyla kitaplaştırılmış ve Türkiye İş Bankası, bu kitabını birkaç kez basmıştır. 1970’ten sonra Veysel’e halkın ve aydınların ilgisi artmıştır. İlk etapta Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları tarafından 20 bin adet basılarak yurt genelinde tanıtılan ve köyünde ünlü kişiler tarafından ziyaret edilen Veysel, 1973’te öldükten sonra tamamen kültür ve edebiyata mal olmuştur.
Veysel’in yurt genelinde tanınması, Ahmet Kutsi Tecer’in Sivas Maarif Müdürü olduğu yıllarda Cumhuriyetin 10. Yılı kapsamında 1931’de Sivas’ta düzenlediği Halk Şiiri Bayramı’yla başlamıştır. 1944’te ilk kitabı Deyişler’in ve Sazımdan Sesler (1949,1950)’in yayımlanmasından 1973’te aramızdan ayrıldığı yıllara kadar, bu tarihten de günümüze kadar aralıksız devam etmiştir. Yani, Veysel’siz bir Cumhuriyet tarihi düşünülemez. Veysel’e olan bu yoğun ilginin temelinde Cumhuriyet döneminde oluşturulan milli kültür politikalarının da önemli bir payı vardır. 1965’te Cumhurbaşkanı tarafından kabul edilen Veysel’e TBMM tarafından “ana dilimize ve millî birliğimize yaptığı hizmetlerden dolayı” özel bir kanunla vatanî hizmet tertibinden aylık bağlandı.
Sağlığında, şiirlerini çalıp söylediği plakların yanında kendisinin ve köyünün görüntülendiği 1953 yılında Metin Erksan'ın yönetmenliğini yaptığı Karanlık Dünya adlı bir film çekilmiştir. Filmin başrollerini Aclan Sayılgan ile Ayfer Feray paylaşmıştır. Filmin senaryosu Ünlü kültür adamı ve şair, Bedri Rahmi Eyüboğlu'na aittir. Ünlü ressamlarımız onun tablolarını yapmıştır. Müzik adamları O’nun halk müziğine olan katkısını değerlendirmişler; kaynak kişi olarak O’ndan yararlanmışlardır. Yurt genelinde heykelleri dikilmiştir. Tarkan, O’nu kendi tarzında yorumlamış; doğduğu ev müze haline getirilmiştir. Veysel’in plaklarının ve kasetlerinin ardından ilki, Kültür Bakanlığı (1998, CD ve kitap); ikincisi, Melih Dugulu ve Kalan Müzik (2 CD ve kitap) üçüncüsü de Sivas Hizmet Vakfı tarafından olmak üzere Veysel’n CD’leri hazırlanmıştır. Bu disklerde aşığın 70’e yakın eserinin kayıtları bulunmaktadır. Böylece Veysel, son 70-80 yılda sözlü kültür ortamından yazılı ve elektronik kültür ortamına taşınmıştır.
İlk şiir kitabı, Ahmet Kutsi’nin desteğiyle ve takdim yazısıyla 1944’de Halkevleri Genel Merkezi tarafından Deyişler (Ülkü Dergisi Yay., Ankara 1944) adıyla yayımlanan şairin ikinci kitabı, Sazımdan Sesler (Koşal Mat., Ankara 1949, 1950)’dir. İstanbul Maarif Kitaphanesi, 1954, 1960 ve 1963’de Aşık Veysel, Hayatı ve Şiirleri’ni yayımlayarak O‘nu yurt genelinde tanıtmıştır. Bu yıllarda yayımlanan Aşık Veysel, Hayatı ve En Son Şiirleri, adlı kitap da aşığı geniş kitlelere ulaştırdı.
Veysel, şiirleriyle Cumhuriyetin halkçılık ve halk kültürü politikasına hizmet etmiştir. 200 kadar şiir ve türküsüyle hem halk şiiri ve müziğine hem de aşıklık geleneğine katkıda bulunmuştur. Kendi aile bireylerini ve yakınlarını şairliğe, aşıklığa teşvik etmiş, ömrünün sonuna kadar bir meslek olarak aşıklıkla geçimini sağlamış, çoluk çocuğunu yetiştirmiştir. Bununla da yetinmeyen aşık, köyünde dut ve elma ağaçlarından aşıladığı fidanlarından güzel bir bahçe yetiştirmiştir.
Veysel pek çok sanat faaliyetlerine katıldı, dönemin köy enstitülerinde bağlama dersleri verdi, okul ve kışlalarda sayısız konserler verdi. Ayrıca 30 Ekim 1964'te Sivas'ta yapılan II. Sivas Halk Şairleri Bayramına ve 28-30 Ekim 1967'de Feyzi Halıcı'nın düzenlediği II. Konya Âşıklar Bayramına da katılmıştır. Yaşadığı yıllarda her yıl Ağustos ayında düzenlenen Hacı Bektaş Veli Anma etkinliklerine de katılmıştır. 1952 yılında Aşık Veysel için geniş bir katılımla İstanbul’da bir jübile düzenlenmiştir. İhsan Hınçer,“Jübilesi Münasebetiyle Âşık Veysel Şatıroğlu” Türk Folklor Araştırmaları.(C. 2 (34): 529, 1952) dergisinde yayımlanan yazıda bu etkinliği tanıtmıştır.
1970’ten günümüze 50 yıl geçmiş. Veysel’e ilgi, artarak sürmüştür. Dostlar Beni Hatırlasın, ülkemizde en çok okunan şiir kitapları arasında yer almış ve defalarca yayımlanmıştır. Bu geçen 50 yılda halk şiiriyle özellikle Veysel’le ilgili çalışmalar da artmıştır. Bu vesileyle O’nu anmak ve hakkında yapılmış çalışmaları sizlere de hatırlatmak istedik. Veysel konusunda e geniş çalışmalara imza atan değerli dostum Doğan Kaya, 2015’te Sivas’ta düzenlenen Dünya Ozanı Aşık Veysel Sempozyumu’nun açılış bildirisinde Veysel’le ilgili etkinlikleri beş başlık altında değerlendirmiştir: 1. Kitaplar, 2. Makaleler, 3. Tezler, 4. Bildiriler, Konferanslar, 5. Haberler. (Bildiriler, C.1, Sivas Valiliği 1000 Temel Eser: 30, s. 38) Sempozyumda Veysel’in çeşitli yönlerini ele alan bilim adamlarımız beş oturumda yazılı metinleri 400 sayfayı geçen 40’a yakın konuşma ve bildirileriyle O’nun sadece Türkiye’nin değil, dünyanın aşığı olduğunu belirtmişlerdir.
İbrahim Aslanoğlu, Âşık Veysel (Ata Yay., Sivas 1964 ve 1967) kitabında O’nu geniş edebiyat çevrelerine tanıtmıştır. Tahir Kutsi Makal, Aşık Veysel Hayatı, Sanatı, Eserleri (Tarla Yay., İstanbul 1969; Ararat Yay. İstanbul 1973;1993) ve Aşık Veysel’in Dünyası (Bako Kültür Yayı. 1982)’nda aşığın şiirlerinden örnekler de vererek yurt genelinde tanınmasını sağlamıştır. Ümit Yaşar Oğuzcan, şiirlerini Dostlar Beni Hatırlasın adıyla yayımladıktan sonra Âşık Veysel Hayatı-Şiirleri ve Hakkında Yazılanlar (Milli Eğitim Bakanlığı Kültür Yay., İstanbul 1972). Adlı tanıtma kitabını hazırlamıştır. Adnan Binyazar, Uzun İnce Bir Yolda Âşık Veysel / Hayatı Sanatı ve Eserleri Üzerine Bir İnceleme (Tel Yay., İstanbul 1973) adlı eserini Veysel’in öldüğü yıl yayımlamıştır. M. Uluğ Turanlıoğlu’nun Aşık Veysel Şatıroğlu (İstanbul 1973) adlı kitabı da aynı yıl basılmıştır.
DOSTLAR BENİ HATIRLASIN-1
Ramazan Çiftlikçi
Yorumlar
Trend Haberler

Elazığ'da 3 bin yıllık tarihi kalede Osmanlı’ya ait karakol ortaya çıktı

Malatyalı Belediye Başkanı'ndan Şok Sözler: "Bizi Elazığ'a Bağlayın"

Zirai don destek ödemeleri belli oldu! Peki, Malatyalılar dönüm başı ne kadar alacak? İşte cevabı...

AFAD Açıkladı: İşte Malatya'nın Afet Konutu Kura Sonuçları

Malatyalılar bekliyor: TOKİ 15 Eylül’de açıklayacak!

8 Eylül’de Malatya’da Büyük Konser!